Trở ngại tăng tỷ lệ bao phủ BHYT

Hội nghị nhằm trao đổi, tìm giải pháp phát triển BHYT bền vững, tiến tới BHYT toàn dân vào năm 2020. Làm rõ các vấn đề như việc tổ chức thực hiện chính sách BHYT tại Việt Nam; công tác xây dựng và giám sát thực hiện pháp luật BHYT; công tác KCB BHYT trong lộ trình thực hiện BHYT toàn dân; tác động của chính sách BHYT đối với nhóm đối tượng bảo trợ xã hội; việc tham gia của hệ thống y tế tư nhân về cung ứng dịch vụ y tế và một số bất cập trong KCB BHYT; quân y với nhiệm vụ thực hiện BHYT cho quân nhân; vai trò của các tập đoàn dược phẩm với hệ thống y tế...

Phát biểu khai mạc Hội thảo, Phó Trưởng Ban Kinh tế Trung ương Ngô Đông Hải khẳng định, BHXH, BHYT là 2 trụ cột chính trong hệ thống chính sách an sinh xã hội của đất nước. Liên quan đến quyền lợi, sức khỏe, đảm bảo an toàn và chất lượng cuộc sống trọn đời của người tham gia. Đặc biệt nhấn mạnh tầm quan trọng của thực hiện BHYT toàn dân, ông Hải khẳng định, đây là một chủ trương lớn, xuyên suốt của Đảng, Nhà nước. Sau 25 năm thực hiện chính sách pháp luật về BHYT, đặc biệt sau 4 năm triển khai thực hiện NQ21 của Bộ Chính trị, công tác BHYT đã đạt được nhiều kết quả quan trọng. Hệ thống chính sách, pháp luật về BHYT được xây dựng cơ bản; nhận thức của cấp ủy, chính quyền địa phương các cấp và các ngành, đoàn thể xã hội về chủ trương của Đảng trong triển khai BHYT được nâng lên một bước; số người tham gia BHYT ngày một tăng; quyền lợi người tham gia BHYT được mở rộng trong cả KCB, y tế dự phòng, chăm sóc sức khỏe; cơ chế tài chính BHYT được đổi mới gắn với lộ trình tính đúng, tính đủ giá dịch vụ y tế, người dân có BHYT được hưởng nhiều dịch vụ y tế hiện đại...

Báo cáo của BHXH Việt Nam cho thấy, tính đến hết tháng 9/2016 cả nước đã đạt tỷ lệ bao phủ BHYT là 79,8% dân số. Hiện chi phí KCB của đối tượng tham gia BHYT chiếm 70%-90% nguồn thu của các bệnh viện, cơ bản bảo đảm các chi phí trực tiếp để phục vụ người bệnh và hoạt động của bệnh viện.

Tuy nhiên, Phó Trưởng Ban Kinh tế Trung ương Ngô Đông Hải đã chỉ ra những hạn chế trong thực hiện chính sách quan trọng này như: Tỷ lệ bao phủ BHYT trong dân số chưa đạt mục tiêu đề ra, nhiều thách thức trong triển khai BHYT bắt buộc, tình trạng trốn đóng, nợ BHYT còn diễn ra... Ông Hải đặt vấn đề: Đâu là giải pháp để phát triển BHYT bền vững? Những trở ngại trong thực hiện chính sách BHYT phải chăng xuất phát từ hạn chế trong công tác tuyên truyền? Do sự chỉ đạo của cấp ủy các cấp chưa thực sự quyết liệt và đầy đủ trách nhiệm? Công tác thanh tra, kiểm tra chưa chặt chẽ?...

Tăng trách nhiệm thực hiện BHYT bền vững

Phân tích thực tế triển khai thực hiện chính sách BHYT tại Việt Nam, ông Phạm Lương Sơn- Phó Tổng giám đốc BHXH Việt Nam cho rằng, những khó khăn, vướng mắc trong thực hiện BHYT toàn dân có nguyên nhân từ chính sách, pháp luật và cách thức tổ chức thực hiện.

Ông Sơn chỉ rõ, mặc dù hệ thống văn bản quy phạm pháp luật về BHYT đã được ban hành khá đầy đủ và kịp thời, tuy nhiên việc sửa đổi những bất cập và bổ sung các thiếu hụt phát sinh trong quá trình triển khai thực hiện còn chậm, dẫn đến khó khăn cho các đơn vị tổ chức thực hiện. “Có khi thời gian để sửa đổi một thông tư kéo dài hằng năm”. Đặc biệt, hạn chế trong tuân thủ pháp luật về BHYT vẫn là vấn đề cần quan tâm. Quy định tham gia BHYT bắt buộc chưa được thực hiện nghiêm do chế tài xử lý vi phạm còn chưa hợp lý. Trách nhiệm của các cơ quan liên quan trong thực hiện chính sách như nhà trường, chính quyền địa phương… vẫn chưa được thể hiện rõ ràng… Ông Sơn cũng đề cập một số hạn chế trong đáp ứng và tiếp cận dịch vụ y tế, nhất là ở các tuyến y tế cơ sở và các tỉnh miền núi, vùng sâu, xa; hay tình trạng quá tải tại các BV tuyến tỉnh, trung ương… là nguyên nhân khiến người dân chưa tích cực tham gia BHYT, với nhiều người, BHYT chỉ thực sự có giá trị khi bị mắc bệnh nặng, hoặc phải vào BV điều trị nội trú...

Bên cạnh đó, cùng với độ “mở” về quyền lợi của người bệnh trong KCB BHYT, thời gian qua, tình trạng lạm dụng, trục lợi quỹ KCB có chiều hướng gia tăng với nhiều hình thức khác nhau cả từ phía người tham gia BHYT và cơ sở KCB như chính sách thông tuyến; sử dụng thuốc và VTYT có giá cao không hợp lý; chỉ định sử dụng DVKT quá mức cần thiết, không phù hợp với chẩn đoán; liên danh, liên kết lắp đặt máy móc, trang thiết bị theo hình thức xã hội hóa với những cam kết, ràng buộc làm gia tăng cung đối với DVKT từ các máy móc này…

Để đạt mục tiêu BHYT toàn dân vào năm 2020, BHXH Việt Nam kiến nghị Quốc hội tăng cường công tác giám sát tình hình thực hiện chính sách, pháp luật về BHYT ít nhất 1 năm/lần đối với các địa phương có tỷ lệ bao phủ BHYT dưới 80%. Đề xuất Chính phủ chỉ đạo các tỉnh, thành phố cân đối ngân sách thực hiện hỗ trợ 100% mức đóng cho đối tượng cận nghèo tham gia BHYT, hỗ trợ tối thiểu 50% với các hộ gia đình nông- lâm- ngư- diêm nghiệp có mức sống trung bình; chỉ đạo các tỉnh, thành phố tăng cường các giải pháp quản lý quỹ BHYT…

BHXH Việt Nam đề nghị các bộ, ngành liên quan như Bộ GD-ĐT, Bộ Quốc phòng, Bộ Công an… phối hợp tăng tỷ lệ bao phủ BHYT đối với nhóm đối tượng đang quản lý. Bộ Y tế phối hợp hoàn thiện mở rộng, nâng cao chất lượng dịch vụ KCB BHYT, đổi mới phương thức hoạt động của hệ thống BHYT theo hướng phục vụ chi trả nhanh chóng, kịp thời, bảo đảm quyền lợi cho người tham gia. Cần có các giải pháp để minh bạch, công khai và quản lý các hoạt động KCB; tiếp tục hoàn thiện các văn bản quy phạm pháp luật, đặc biệt bổ sung và tăng cường hiệu lực của các chế tài xử phạt vi phạm pháp luật trong thực hiện chính sách pháp luật về BHYT.

Thống nhất với quan điểm này, các đại biểu cũng nhấn mạnh: Cơ quan BHXH cần tiếp tục phối hợp với Bộ Y tế và các bộ, ngành liên quan và cấp ủy đảng, chính quyền địa phương để triển khai các giải pháp thực hiện hiệu quả Luật BHYT; tiếp tục cải cách hành chính, đẩy mạnh ứng dụng CNTT vào trong quản lý, nâng cao chất lượng phục vụ; nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ...

Nguồn baobaohiemxahoi.vn