Đoàn đã làm việc tại UBND tỉnh, BHXH tỉnh, BVĐK tỉnh, BVĐK huyện Cao Lãnh. Tham gia đoàn giám sát có phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Trấn Đình Liệu, đại diện Văn phòng BHXH Việt Nam tại TP. Hồ Chí Minh, Ban Thực hiện Chính sách BHYT, Ban Thu, Văn phòng HĐQL BHXH Việt Nam...

Về phía địa phương có ông Đoàn Tấn Bửu- Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Tháp; đại diện lãnh đạo các Sở Ngành: Công an tỉnh, Sở LĐ-TB&XH, Sở Y tế, Sở Tài Chính, BHXH tỉnh, Cục Thuế tỉnh…

Phó Chủ tịch VCCI Hoàng Quang Phòng phát biểu tại buổi giám sát.

Nhiều nỗ lực cải cách TTHC

Tại buổi làm việc, báo cáo đoàn giám sát của HĐQL BHXH Việt Nam, ông Nguyễn Minh Hiếu - Giám đốc BHXH Đồng Tháp cho biết: Trong thời gian qua, Ngành BHXH tỉnh đã có nhiều nỗ lực cải cách TTHC, thực thi công vụ để nâng cao chất lượng phục vụ. Cụ thể: Duy trì nghiêm túc việc tổ chức bộ phận “Một cửa” tại BHXH tỉnh và BHXH các huyện, thị xã, thành phố để tiếp nhận hồ sơ và trả kết quả giải quyết TTHC cho tổ chức, cá nhân theo quy định. Vận hành có hiệu quả phần mềm “Tiếp nhận và quản lý hồ sơ” nhằm đảm bảo công khai, minh bạch, chuyên nghiệp trong công tác tiếp nhận và trả kết quả thủ tục hành chính. Công tác tiếp nhận và trả kết quả TTHC được thực hiện qua phương thức giao dịch điện tử và dịch vụ Bưu chính. Niêm yết công khai thủ tục hành chính tại trụ sở BHXH tỉnh, BHXH các huyện, thị xã, thành phố và trên trang thông tin điện tử theo đúng quy định của Ngành. Thường xuyên rà soát để kiến nghị sửa đổi, bổ sung quy định về hồ sơ, quy trình, thủ tục giải quyết các TTHC còn bất cập, chưa phù hợp với thực tế, gây khó khăn, trở ngại cho tổ chức, cá nhân.

Các bộ phận nghiệp vụ BHXH tỉnh Đồng Tháp đã phối hợp giải quyết hồ sơ và trả kết quả cho đơn vị, cá nhân đúng thời gian quy định. Đối với hồ sơ cấp lại thẻ BHYT do mất, hỏng mà đối tượng đang điều trị tại Bệnh viện hoặc cần đi khám bệnh thì thực hiện cấp thẻ BHYT ngay cho đối tượng đi khám kịp thời.

Việc thực hiện giao dịch hồ sơ BHXH, BHYT qua điện tử, tiếp nhận và trả kết quả giải quyết TTHC qua dịch vụ bưu điện đã ổn định và đạt được những kết quả khả quan. Giải quyết TTHC được chú trọng, tập trung, rút ngắn thời gian, tiết kiệm chí phí cho các tổ chức, đơn vị, cá nhân.

Cơ chế một cửa điện tử tập trung tại cơ quan BHXH tỉnh và BHXH các huyện, thị xã, thành phố hoạt động theo đúng quy định của Ngành. Hiện tại đã có 2.462/2.462 đơn vị thực hiện nhận và trả kết quả qua bưu chính và 2.406/2.462 đơn vị đã thực hiện giao dịch điện tử, còn 56 đơn vị có số lao động ít, cơ sở vật chất chưa đảm bảo, trụ sở làm việc xa nơi kết nối mạng để thực hiện giao dịch điện tử.

Tính đến hết tháng 6/2018 tại tỉnh có 173/173 cơ sở KCB (tỷ lệ 100%) cơ sở KCB đều có sử dụng phần mềm quản lý KCB kết nối liên thông và chuyển dữ liệu đến hệ thống thông tin giám định BHYT; tỷ lệ hồ sơ đề nghị thanh toán chi phí KCB BHYT đạt 100%.

Đoàn giám sát đánh giá cao những cố gắng của BHXH Đồng Tháp trong nỗ lực phục vụ đối tượng. Công tác giải quyết chế độ BHXH và quản lý, chi trả lương hưu, trợ cấp BHXH hàng tháng cho NLĐ đã được thực hiện kịp thời, đầy đủ, ít xảy ra sai sót, thủ tục hành chính trong lĩnh vực BHXH ngày càng được đơn giản hóa, tạo điều kiện thuận lợi hơn cho người hưởng, góp phần thực hiện tốt công tác CCHC và an sinh xã hội trên địa bàn tỉnh. BHXH tỉnh đã triển khai đầy đủ các hình thức chi trả theo quy định như: Chi trả qua tài khoản cá nhân, chi trả trực tiếp, chi trả thông qua người SDLĐ, chi trả qua hệ thống Bưu điện.

Phát triển KT-XH cần gắn với bảo đảm ASXH địa phương.

Bên cạnh những đơn vị SDLĐ chấp hành tốt việc tham gia BHXH cho NLĐ, ở Đồng Tháp còn một số DN chấp hành pháp luật về BHXH, BHYT chưa nghiêm; tình trạng không tham gia hoặc tham gia không đủ số lao động đang làm việc trong đơn vị khá phổ biến; các đơn vị nợ đọng kéo dài có chiều hướng gia tăng. Công tác thanh tra kiểm tra và xử lý vi phạm pháp luật về BHXH, BHYT của các cơ quan chức năng chưa thường xuyên, thiếu kiên quyết…

Phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Trần Đình Liệu phát biểu tại buổi giám sát.

Tính đến 30/6/2018, tổng số NLĐ tham gia BHXH trong các doanh nghiệp là 45.218 người; tổng số tiền nợ BHXH của các đơn vị là 61,19 tỷ đồng, chiếm 2,62% so với kế hoạch thu. Phó Chủ tịch VCCI Hoàng Quang Phòng đánh giá Đồng Tháp đã có nhiều nỗ lực trong thực hiện các chính sách thu hút đầu tư, song việc phát triển kinh tế xã hội cần đặc biệt gắn với đảm bảo ASXH địa phương.

Thời gian qua, lãnh đạo tỉnh Đồng Tháp đã có nhiều chính sách hỗ trợ người tham gia BHYT. Trên cơ sở tham mưu của BHXH tỉnh, UBND tỉnh trình HĐND bố trí ngân sách địa phương để hỗ trợ thêm mức đóng cho người thuộc hộ cận nghèo, hộ nông, lâm ngư, diêm nghiệp có mức sống trung bình và HSSV. Song việc triển khai các chính sách BHYT trên địa bàn tỉnh vẫn còn quá nhiều khó khăn. Trong đó, tỷ lệ bao phủ BHYT trên địa bàn quá thấp so với tỷ lệ chung của cả nước. Năm 2016 trên địa bàn có 1,192 triệu người tham gia BHYT, tỷ lệ bao phủ đạt 70,81% dân số toàn tỉnh; năm 2017, có 1,28 triệu người tham gia BHYT, tỷ lệ bao phủ đạt 75,89% dân số toàn tỉnh. Tính đến 31/7/2018, có 1.285 triệu người tham gia BHYT, đạt 76,18% dân số. BHXH Đồng Tháp cho hay tỷ lệ bao phủ BHYT còn thấp so với chỉ tiêu được Chính phủ giao, nguyên nhân chính là do tỉnh có khoảng 6% dân cư đi làm ăn sinh sống tham gia BHYT ngoài tỉnh, hộ khẩu còn tại địa phương; ý thức của người dân, tính tự giác chia sẽ cộng đồng chưa cao, khi có bệnh mới tham gia BHYT; mặt khác do đi làm ăn xa vắng nhà, điều kiện kinh tế khó khăn vùng sâu, biên giới nên không có đủ điều kiện về tài chính để tham gia. Ngoài ra, trước đây người dân 8 xã đặc biệt khó khăn, xã biên giới, trước đây được ngân sách Trung ương hỗ trợ 100% mức đóng, từ đầu năm 2017 không còn hỗ trợ làm giảm 74.863 người tham gia BHYT. Vì vậy, kéo giảm tỷ lệ người tham gia BHYT trên địa bàn rất nhiều.

Khó khăn trong cân đối quỹ KCB BHYT

Tại Đồng Tháp, việc thực hiện các nội dung giám định chuyên đề đã được BHXH Việt Nam chỉ đạo, bắt đầu từ năm 2018 BHXH tỉnh đã thực hiện một số nội dung giám định chuyên đề riêng tại tỉnh. Trước đó, tháng 6/2016, BHXH Đồng Tháp đã phối hợp với Sở Y tế và Viettel Đồng Tháp triển khai lắp đặt hệ thống công nghệ thông tin cho 173/173 cơ sở KCB BHYT trên địa bàn tỉnh và từ ngày 01/7/2016, có 100% cơ sở KCB đã được kết nối liên thông. Công tác cập nhật danh mục dùng chung tại tỉnh và tại cơ sở KCB cơ bản đã hoàn thành, việc giám định và trả kết quả giám định danh mục dung chung tại cơ sở KCB được tích cực triển khai và đã đạt được kết quả trong quá trình phối hợp giám định trên phần mềm...

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Tháp Đoàn Tấn Bửu chia sẻ khó khăn của địa phương.

Tuy nhiên, lo lắng lớn trong thực hiện công tác KCB BHYT trên địa bàn là sự mất cân đối Quỹ BHYT. Theo báo cáo của BHXH Đồng Tháp, trong năm 2016 BHXH tỉnh đã tổ chức giám định và thanh quyết toán cho trên 4 triệu lượt KCB với chi phí 639 tỷ đồng. Trong đó, thanh toán cho hơn 165 ngàn bệnh nhân đi KCB BHYT ngoài địa bàn tỉnh Đồng Tháp với số tiền quyết toán hơn 324 tỷ đồng. Trong quá trình giám định, thanh quyết toán, BHXH tỉnh đã không chấp nhận thanh toán với số tiền 9,5 tỷ đồng; từ chối thanh toán trong quá trình thẩm định vượt trần, vượt quỹ với số tiền 2,7 tỷ đồng. Tuy nhiên, bội chi quỹ KCB BHYT trên địa bàn rất lớn với số tiền là 237 tỷ đồng.

Năm 2017, BHXH tỉnh đã tổ chức giám định và thanh quyết toán cho trên 4,3 triệu lượt KCB với chi phí 907 tỷ đồng; trong đó thanh toán cho hơn 247 ngàn bệnh nhân đi KCB BHYT ngoài địa bàn tỉnh Đồng Tháp với số tiền quyết toán 420 tỷ đồng. Bội chi quỹ KCB BHYT trong năm năm tiếp tục tăng lên với số tiền 521 tỷ đồng. Trong 6 tháng đầu năm 2018; tổng chi Quỹ BHYT là 703,9 tỷ đồng. Trong đó chi tại tỉnh là 491,67 tỷ đồng; đa tuyến đi ngoại tỉnh 212, 24 tỷ đồng. Số vượt quỹ là 276,11 tỷ đồng. Dự kiến năm 2018 có khoảng 4,1 triệu lượt KCB BHYT với số tiền dự kiến khoảng 1.044 tỷ đồng. Bội chi dự toán chi KCB BHYT năm 2018 khoảng 499 tỷ đồng, vượt dự toán chi do Chính phủ giao 125,8 tỷ đồng. Theo phản ánh của ông Chu Minh Tộ, Chánh văn Phòng HĐQL BHXH Việt Nam, qua khảo sát cho thấy đa tuyến đi trên địa bàn rất cao là một trong những nguyên nhân dẫn đến tăng bội chi Quỹ BHYT. Chẳng hạn, đi khảo sát ở BVĐK huyện Cao Lãnh cho thấy nơi này có đội ngũ nhân viên y tế khá tốt với 232 người, trong đó có 27 bác sĩ. Tuy nhiên, bệnh nhân ở huyện đi khám nơi khác rất lớn, tổng số tiền KCB BHYT ở huyện là 95 tỷ thì đa tuyến chiếm 65%. Như vậy thì cấp huyện không còn tiền để chi nữa nên cái khó lại bó cái khôn. Bị bội chi thì tăng tiền giường, tăng tiền khám. Giải thích về nguyên nhân của việc gia tăng chi phí KCB BHYT từ năm 2016 đến nay, ông Nguyễn Minh Hiếu- Giám đốc BHXH Đồng Tháp, cho biết ngoài một số nguyên nhân khách quan tại Đồng Tháp còn có nguyên nhân khác mang tính đặc thù, khó có thể khắc phục. Đó là mức phí đóng BHYT rất thấp, quỹ KCB BHYT bình quân trên thẻ tại Đồng Tháp là 659.000 đồng/thẻ (toàn quốc là 897.000 đồng/thẻ), chênh lệch thấp hơn so với bình quân chung toàn quốc là 238.000 đồng/thẻ, tương ứng gần 280 tỷ đồng cho tổng số thẻ toàn tỉnh.

Đa số các đối tượng tham gia BHYT trên địa bàn tỉnh Đồng Tháp là đối tượng chính sách, hộ gia đình, HSSV… mệnh giá thẻ BHYT thấp, dẫn mất cân đối quỹ KCB BHYT trên địa bàn tỉnh rất khó khắc phục. Ngoài ra, còn các nguyên nhân là do tại một số nơi có tình trạng giá ngày giường điều trị nội trú quá cao so với mức chi thực tế mà cơ sở KCB thực hiện cho người bệnh, tình trạng kê thêm giường bệnh nâng tổng số giường bệnh thực kê cao hơn nhiều so với giường kế hoạch trong lúc nhân lực y tế vẫn không thay đổi ảnh hưởng đến chất lượng điều trị… Nguyên nhân chủ quan là do tần suất KCB tại tỉnh ở mức cao khoảng 3,7 lần/thẻ/năm. Trong đó chủ yếu là KCB ngoại trú tần suất KCB ngoại trú 3,51, nội trú 0,23. Mặc dù BHXH Đồng Tháp đã tổ chức kiểm tra, chấn chỉnh tại nhiều cơ sở nhưng 6 tháng đầu năm 2018 tần suất KCB trên thẻ vẫn ở mức cao 1,6 lần/thẻ.

Theo Phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Trần Đình Liệu, Đồng Tháp hiện đối mặt với khó khăn rất lớn là việc cân đối Quỹ KCB BHYT. Bệnh nhân lên tuyến trên quá nhiều quá, đặt ra câu hỏi về chất lượng KCB ở địa phương. Trong khi đó, chi phí giường bệnh khá cao, cận lâm sàng cao so với bình quân chung.

Theo Phó Tổng Giám đốc, cần phải có những phân tích đánh giá sâu sát tình hình sử dụng quỹ BHYT và những nguyên nhân dẫn đến mất cân đối quỹ. Bên cạnh nguyên nhân khác quan, cần nghiêm túc đánh giá về công tác quản lý quỹ, những lý do nào dẫn đến mất cân đối quỹ. Nếu địa phương không sớm có những chính sách điều chỉnh thì việc mất cân đối Quỹ BHYT quá lớn sẽ dẫn đến nhiều nguy cơ ảnh hưởng đến quyền lợi của người dân cũng như ASXH trên địa bàn.

Tiếp thu những ý kiến đóng góp của đoàn khảo sát, ông Đoàn Tấn Bửu - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Tháp, chia sẻ một số khó khăn của địa phương. Trong đó, kiến nghị HĐQL BHXH Việt Nam cần đề nghị trung ương để hỗ trợ bài toán nhân lực về y tế để Đồng Tháp thu hút người dân địa phương KCB BHYT tại chỗ. Ông Bửu nêu rõ khó khăn trước tình trạng thiếu BS, không có nguồn nhân lực. Đến năm 2020, Đồng Tháp dự kiến cần khoảng 300 bác sĩ mới đáp ứng được yêu cầu. BS trong các BV công có thu nhập hàng tháng khoảng 10-15 triệu trong khi ra các BV tư lân cận Đồng Tháp trả gấp đôi, gấp ba nên cũng khó giữ bác sĩ giỏi. Do đó, việc bệnh nhân lên tuyến trên là điều khó tránh khỏi.

Ông Đoàn Tấn Bửu cũng yêu cầu các bệnh viện trên địa bàn phải nghiêm túc thực hiện đúng các quy định về KCB BHYT; tránh tình trạng chỉ định dịch vụ kỹ thuật cận lâm sàng đại trà, chỉ định vào điều trị nội trú không cần thiết, cung ứng thuốc không hợp lý... Đồng thời, kiểm soát công tác chuyển lên tuyến trên chặt chẽ, đúng theo quy định, thống nhất việc chuyển tuyến chuyên môn kỹ thuật của các cơ sở KCB BHYT. Cạnh đó, đẩy mạnh các kỹ thuật có thể thực hiện để người dân khỏi phải đi tuyến trên, bởi lẽ chuyển lên tuyến trên quá lớn không những gây bất lợi cho người dân mà còn ảnh hưởng đến sự phát triển của hệ thống y tế./.