Đại biểu Nguyễn Lâm Thành - Lạng Sơn

Về dự thảo Bộ luật hình sự (sửa đổi) đợt này trình Quốc hội có nhiều điểm mới trên tinh thần cải cách tư pháp theo Nghị quyết của Bộ chính trị, Hiến pháp năm 2013, và đặc biệt trước những yêu cầu đổi mới trong phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Dự thảo đã được lấy ý kiến của Nhân dân và đã thu được những kết quả hết sức quan trọng. Tôi đánh giá cao sự chuẩn bị của Cơ quan soạn thảo và nhất trí với nhiều nội dung trong Báo cáo giải trình, tiếp thu của Ủy ban thường vụ Quốc hội, tôi nhất trí với những điểm đóng góp ý kiến của nhân dân đối với dự thảo Bộ luật dân sự đợt này. Nhằm góp phần hoàn thiện dự án luật theo sự gợi ý của Đoàn thư ký kỳ họp, tôi xin có một số ý kiến cụ thể vào một số điều luật:

Thứ nhất, Điều 220, tội trốn đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp. Tôi đồng ý với quan điểm bổ sung điều luật mới này, nhằm bảo đảm nghiêm minh, thực thi chính sách, bảo vệ quyền lợi của người lao động. Với quy định trong dự thảo luật sẽ tác động mạnh đến nhiều doanh nghiệp. Trong bối cảnh hiện nay, các doanh nghiệp của nước ta chủ yếu là doanh nghiệp vừa và nhỏ, rất nhỏ, tình hình kinh tế khó khăn vừa qua số doanh nghiệp giải thể, thua lỗ, không có lợi nhuận, lợi nhuận ít chiếm số đông. Bên cạnh đó các doanh nghiệp phải đối mặt với những khó khăn trong thủ tục hành chính, các khoản thu, nộp chính thức và không chính thức cũng ảnh hưởng nhiều đến kết quả sản xuất kinh doanh nên việc duy trì sản xuất, sản xuất có lãi không phải là điều dễ dàng. Theo tôi cần đánh giá tác động điều luật này, nếu không sẽ diễn ra tình trạng doanh nghiệp không dám thành lập, không dám mở rộng sản xuất. Nhất là các hoạt động thu hút nhiều lao động giản đơn, tạm thời, đặc biệt trong lĩnh vực nông nghiệp sẽ không tạo thêm việc làm cho xã hội khi các hành vi trốn đóng bảo hiểm bị hình sự hóa ở mức độ cao.

Tôi đề nghị cân nhắc mấy điểm. Về mức độ hành vi trốn đóng được hiểu là không và đóng không đầy đủ số tiền, số lượng phải đóng theo quy định từ 6 tháng trở lên. Cần có sự phân biệt về hai loại mức độ, hành vi không đóng và hành vi đóng không đầy đủ để có những quy định xử phạt khác nhau một cách phù hợp. Hiện trong dự thảo đang quy định đồng nhất hai hành vi này.

Tại Khoản 1, vi phạm 6 tháng sau khi xử phạt hành chính chỉ nên quy định xử phạt bằng hai lần mức đóng. Vi phạm một năm chỉ nên xử phạt bằng ba lần mức đóng và phạt cải tạo không giam giữ đến 6 tháng thay vì trong dự thảo là 2 năm. Thay đổi quy mô số lao động trốn đóng từ 50 người trở lên thay vì mốc 20 người. Với doanh nghiệp số lượng trốn đóng từ 20 đến 50 người, dưới 50 người chỉ nên quy định mức xử phạt tiền và áp dụng biện pháp rút giấy phép và cấm kinh doanh, không áp dụng hình phạt cải tạo và hình phạt tù. Đề nghị cũng điều chỉnh điều này tương thích với Điều 201 về tội trốn thuế. 

Đại biểu Danh Út - Kiên Giang

Cơ bản tôi tán thành với Báo cáo giải trình tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Bộ luật hình sự sửa đổi. Tôi tham gia góp ý thêm một số điều luật như sau:

Một, về trách nhiệm hình sự của pháp nhân, tôi tán thành với dự thảo Bộ luật về việc bổ sung quy định trách nhiệm hình sự của pháp nhân. Tôi cho rằng vừa qua và hiện tại các vi phạm pháp luật do pháp nhân thực hiện diễn ra rất phức tạp và ngày càng nghiêm trọng. Nhất là các hành vi gây ô nhiễm môi trường, buôn lậu, trốn thuế, trốn đóng bảo hiểm xã hội cho người lao động v.v... Đã gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường sống và mất an toàn xã hội. Việc bổ sung quy định trách nhiệm hình sự của pháp nhân là rất cần thiết và khắc phục những bất cập của hệ thống pháp luật hiện hành khi xử lý các vi phạm của pháp nhân gây ra.

...

Về giảm án đối với người bị kết án tử hình tại Khoản 3, Điều 63. Tôi đề nghị thực hiện như Phương án 1. Không giảm án đối với người bị kết án tử hình đã được ân giảm, quy định này làm tăng tính răn đe, phòng ngừa của hình phạt, đảm bảo được hạn chế thi hành án tử hình trên thực tế, tội trốn đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp. Tôi cho rằng việc quy định này rất cần thiết, đảm bảo lợi ích cho người lao động, do đó tôi nhất trí bổ sung tội trốn đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp vào Bộ luật hình sự sửa đổi như Chính phủ đã trình. Tuy nhiên, việc quy định từ 6 tháng trở lên đối với người có nghĩa vụ đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp là quá dài. Tôi đề nghị không đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp 3 tháng trở lên là bị trách nhiệm hình sự .

Đại biểu Trương Văn Vở - Đồng Nai

Tôi bày tỏ đồng tình với Báo cáo giải trình tiếp thu của Ủy ban thường vụ Quốc hội, dự án luật đã quan tâm bổ sung, nhiều nội dung từ ý kiến góp ý của Nhân dân, của các đại biểu Quốc hội từ Kỳ họp thứ 9, kể cả Hội nghị đại biểu Quốc hội chuyên trách. Để góp phần hoàn thiện dự án luật trước khi Quốc hội xem xét, thông qua tại kỳ họp này. Tôi đề nghị Quốc hội quan tâm, xem xét một số vấn đề cụ thể liên quan đối với các tội xâm phạm về trật tự quản lý kinh tế. Liên quan đến các tội phạm xâm phạm về trật tự quản lý kinh tế, tôi cho rằng dự án luật đã có rất nhiều điểm mới và tiến bộ khi xây dựng các quy định có tính hợp lý cao, khắc phục được nhiều hạn chế đang tồn tại của Bộ luật hình sự hiện hành. Tuy vậy, nội dung dự án Bộ luật cần được thể hiện rõ hơn về tính thống nhất cấu thành cơ bản về các dấu hiệu định khung mức hình phạt trong từng điều luật để vừa bảo đảm tính đặc thù, vừa bảo đảm tính khả thi cao trong thực tiễn. Cụ thể, tôi quan tâm 4 vấn đề sau:

Một, tôi đề nghị bổ sung quy định chủ thể của tội gian lận bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp ở Điều 215 và tội gian lận bảo hiểm y tế Điều 216, đối với pháp nhân. Bởi lẽ, tôi cho rằng pháp nhân là đơn vị sử dụng lao động, là cơ sở khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế, trong thực tế đã xảy ra các hành vi phạm tội đã được quy định trong các điều này của dự án luật.

Hai, về quy định số tiền bị chiếm đoạt trong cấu thành cơ bản tội gian lận bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp. Điều 215, từ 5 triệu đến dưới 100 triệu mới bị xử lý hình sự với hình phạt tù không tương xứng với dấu hiệu của tội lừa đảo, chiếm đoạt tài sản ở Điều 174. Tôi cho như vậy không hợp lý và không có tính khả thi cao. Vì thực chất các hành vi gian dối, lập hồ sơ giả, làm sai lệnh nội dung của hồ sơ nhằm chiếm đoạt tiền bảo hiểm là có dấu hiệu của tội lừa đảo. Do vậy tôi đề nghị cần quy định lại mức tiền chiếm đoạt và mức hình phạt nhằm bảo đảm tính khả thi đối với tội gian lận bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp ở Điều 215. Cụ thể tôi đề nghị điều chỉnh lại các quy định ở Điều 215 như sau:

Khoản 1, Điều 215, mức tiền chiếm đoạt nên quy định từ 2 triệu đến dưới 50 triệu. Bổ sung thêm mức phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm cho phù hợp với các tội có yếu tố chiếm đoạt.

Khoản 2, Điều 215, nâng mức phạt tù từ 2 năm đến 7 năm đồng thời bổ sung tình tiết tăng nặng là dùng thủ đoạn xảo quyệt gây hậu quả nghiêm trọng.

Khoản 3, Điều 215, nâng mức khung hình phạt tối đa có thể lên đến 15 năm trong trường hợp mức tiền bảo hiểm chiếm đoạt từ 500 triệu trở lên hoặc gây hậu quả rất nghiêm trọng, đặc biệt nghiêm trọng.

Nguồn TC BHXH