Trên địa bàn TPHCM có hàng trăm ngàn hộ gia đình công nhân, người lao động ngoại tỉnh sinh sống và làm việc, dẫn đến nhu cầu khám chữa bệnh của con trẻ trong gia đình rất lớn. Theo quy định, trẻ dưới 6 tuổi khi đi khám chữa bệnh chỉ cần xuất trình thẻ BHYT hoặc giấy khai sinh. Tuy nhiên, do nhiều trẻ không có giấy khai sinh (vì chưa có điều kiện về quê làm giấy), giấy khai sinh hoặc thẻ BHYT khác tỉnh (phải trả 1 phần viện phí) nên gây khó khăn cho việc khám chữa bệnh cho các bé.

Nhiều gia đình công nhân, lao động ngoại tỉnh vẫn muốn đăng ký BHYT cho con nhỏ tại TPHCM để tiện cho việc khám chữa bệnh. Nhưng theo quy định trước đây thì họ phải có hộ khẩu tại TPHCM và giấy xác nhận của địa phương cư trú là trẻ chưa được cấp BHYT mới được đăng ký làm BHYT miễn phí tại TPHCM. Những quy định rắc rối trên khiến hàng trăm ngàn trẻ em nhập cư dưới 6 tuổi không được hưởng quyền lợi khám chữa bệnh miễn phí tại TPHCM. Để khắc phục tồn tại trên, UBND TPHCM vừa ban hành Quy chế thực hiện cơ chế một cửa liên thông nhóm thủ tục hành chính thuộc lĩnh vực hộ tịch, bảo hiểm y tế và đăng ký, quản lý cư trú trên địa bàn thành phố.

Theo quy chế này, cha hoặc mẹ hay người nuôi dưỡng trẻ có đăng ký tạm trú tại TPHCM có thể đến UBND cấp xã - phường – thị trấn (gọi tắt là UBND cấp xã) để đăng ký cấp giấy khai sinh cho trẻ. Khi đó, đồng thời với việc cấp Giấy khai sinh, UBND cấp xã sẽ chủ động liên hệ với cơ quan Bảo hiểm xã hội (BHXH) cấp huyện để làm hồ sơ và cấp thẻ BHYT miễn phí cho trẻ. Người đi đăng ký chỉ cần xuất trình các giấy tờ sau: Chứng minh nhân dân của người đi đăng ký khai sinh; Sổ tạm trú của cha hoặc mẹ hoặc người nuôi dưỡng trẻ em; Giấy chứng nhận kết hôn của cha, mẹ trẻ em (nếu cha, mẹ của trẻ em có đăng ký kết hôn). Trường hợp cán bộ Tư pháp hộ tịch biết rõ về quan hệ hôn nhân của cha, mẹ trẻ em thì không bắt buộc phải xuất trình Giấy chứng nhận kết hôn.

Hồ sơ phải nộp bao gồm tờ khai đăng ký khai sinh; Giấy chứng sinh do cơ sở y tế, nơi trẻ em sinh ra cấp. Nếu trẻ em sinh ra ngoài cơ sở y tế, thì Giấy chứng sinh được thay bằng văn bản xác nhận của người làm chứng. Trong trường hợp không có người làm chứng, thì người đi khai sinh phải làm giấy cam đoan về việc sinh là có thực. Sau khi tiếp nhận hồ sơ, UBND cấp xã kiểm tra, đối chiếu thông tin và cấp biên nhận cho người nộp hồ sơ và cấp Giấy khai sinh cho trẻ em ngay trong ngày tiếp nhận hồ sơ. Trong 2 ngày làm việc sau đó (kể từ ngày cấp Giấy khai sinh), UBND cấp xã có trách nhiệm chuyển các thông tin về trẻ đến BHXH cấp huyện thông qua mạng điện tử.

Trong thời hạn 5 ngày làm việc (kể từ ngày tiếp nhận thông tin qua mạng điện tử do UBND cấp xã chuyển đến), BHXH cấp huyện xử lý hồ sơ và cấp thẻ BHYT cho trẻ. UBND cấp xã có trách nhiệm nhận thẻ BHYT cho trẻ tại BHXH cấp huyện. Theo quy trình này, trong vòng 9 ngày sau khi nộp đủ hồ sơ tại UBND cấp xã, người tạm trú có thể đến UBND cấp xã đã nộp hồ sơ để nhận cùng lúc giấy khai sinh và thẻ BHYT cho trẻ mà không phải đi lại nhiều nơi, nhiều lần. Quyết định này có hiệu lực kể từ ngày 9/2/2013.