Nhiều chủ doanh nghiệp lạm dụng tiền đóng BHXH, BHYT của người lao động để đầu tư cho việc sản xuất, kinh doanh. (Ảnh minh họa)

Nợ BHXH, BHYT ngày một gia tăng và hệ lụy của nó là hàng trăm, hàng nghìn người lao động không được hưởng quyền lợi chính đáng của mình về BHXH, BHYT, BH thất nghiệp. Mặc dù, phần đông người lao động đã đóng BHXH, BHYT, BH thất nghiệp đầy đủ nhưng vấn đề là người sử dụng lao động lại không đóng BHXH, BHYT, BH thất nghiệp cho người lao động mà lạm dụng tiền đóng của người lao động để đầu tư cho việc sản xuất, kinh doanh.

Cơ quan BHXH, cùng các cơ quan chức năng tuy đã nắm bắt được các hành vi vi phạm châm nộp, trốn đóng BHXH, BHYT, BH thất nghiệp với nhiều thủ đoạn của người sử dụng lao động nhưng ngành BHXH lại không có chức năng xử lý vi phạm; nợ BHXH chỉ phải đóng thêm một khoản tiền lãi chậm đóng bằng lãi suất tăng trưởng quỹ đầu tư BHXH (xấp xỉ khoảng 10% năm), trong khi đó lãi suất vay mà doanh nghiệp phải trả cho Ngân hàng thường gấp đôi so với mức lãi chậm đóng BHXH; mặt khác, chế tài đối với những doanh nghiệp không hoặc chậm đóng BHXH quá nhẹ. Doanh nghiệp vi phạm nặng chỉ bị phạt tối đa 30 triệu đồng, trong khi số nợ BHXH của doanh nghiệp có khi lên tới hàng tỷ đồng, thậm chí hàng chục, hàng trăm tỷ đồng… Chính vì những lý do trên, nên tình trạng nợ đọng BHXH, BHYT, ngày một nối dài. Mặc dù, cơ quan BHXH cũng đã áp dụng nhiều biện pháp thu hồi nợ như: đối chiếu, thông báo kết quả thực hiện đóng BHXH, BHYT hằng tháng, tính lãi phạt chậm đóng đối với các đơn vị sử dụng lao động tham gia, công khai danh tính trên các phương tiện thông tin đại chúng, phát huy hiệu quả hoạt động của tổ thu hồi nợ liên ngành… Tuy nhiên, cơ chế thu hồi nợ này vẫn chưa đủ sức răn đe, và có thể nói là chưa nghiêm khắc nên việc thu hồi nợ còn lắm gian nan. Tình trạng chây ỳ, nợ đọng BHXH, BHYT của nhiều doanh nghiệp vẫn cứ tiếp diễn.

Để khắc phục tình trạng này, trong một cuộc trả lời phỏng vấn Báo Sài Gòn giải phóng, ông Lê Bạch Hồng- Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam cho biết, sẽ đề xuất những giải pháp “rắn” để ngăn chặn tình trạng nợ đọng BHXH, BHYT kéo dài: khi doanh nghiệp nợ tiền BHXH thì lãi suất phạt sẽ phải cao gấp 2 lần lãi vay ngân hàng; giao cho cơ quan BHXH có quyền được xử phạt những doanh nghiệp trốn hoặc chậm đóng BHXH cho người lao động hoặc ít nhất có thể trình UBND tỉnh xử phạt ngay; chiếm dụng tiền BHXH và phải xử lý hình sự;…

Thiết nghĩ, BHXH là trụ cột chính trong hệ thống an sinh xã hội của nước ta, là chính sách ưu việt thể hiện sự sẻ chia, công bằng do cộng đồng và Nhà nước cùng hỗ trợ cho người yếm thế. Nhưng nếu không có sự vào cuộc manh tay, sự bổ sung, thay đổi các phương thức xử lý vi phạm, áp dụng các biện pháp xử lý khác với chế tài đủ sức răn đe của các cơ quan chức năng thì công tác an sinh xã hội sẽ còn nhiều lỗ hổng và người dân còn chịu thiệt thòi./.

Nguồn baohiemxahoi.gov.vn