Ảnh minh họa

Nhiều vướng mắc

Trong cuộc họp Giao ban vừa qua giữa Bộ Y tế và BHXH Việt Nam có chỉ rõ, giai đoạn đầu triển khai tham gia BHYT theo hộ gia đình, tỷ lệ tham gia thấp do vẫn còn nhiều vướng mắc trong quá trình triển khai thực hiện.

Nhiều hộ gia đình chưa nắm rõ quy định mới. Ngoài ra, người dân muốn tham gia BHYT phải chứng minh tình trạng tham gia BHYT của tất cả các thành viên trong gia đình nên ảnh hưởng đến việc tham gia BHYT; Công tác thực hiện quy định của pháp luật về cư trú, tạm trú chưa nghiêm túc, còn nhiều hộ gia đình có thành viên đi làm ăn xa hoặc đi nước ngoài không thực hiện khai báo tạm vắng tại nơi cư trú. Do vậy, khi người dân tham gia BHYT theo hộ gia đình khó chứng minh tình trạng tham gia BHYT của tất cả các thành viên trong gia đình nên ảnh hưởng đến việc tham gia BHYT, nhất là với những trường hợp không có nhu cầu mua thẻ BHYT tại nơi cư trú nhưng không có cơ sở loại trừ khỏi diện tham gia BHYT theo hộ gia đình do cơ quan công an không xác nhận tạm vắng.

Việc lập danh sách theo hộ gia đình cũng gặp nhiều khó khăn, do UBND xã, phường chưa xác định được đây là nhiệm vụ bắt buộc UBND xã, phường phải lập, đồng thời hướng dẫn chưa cụ thể cho việc bố trí được cán bộ thực hiện…Mặc dù, BHXH Việt Nam đã có hướng dẫn tạm thời nhưng quá trình triển khai thực hiện vẫn gặp những vướng mắc.

Bên cạnh đó, công tác tuyên truyền vẫn còn hạn chế, chưa thấm đến tận người dân nên nhiều người chưa hiểu rõ về chính sách BHYT nên còn có ý kiến phản hồi, thắc mắc.

Tạo thuận lợi cho người dân tham gia BHYT

Để thực hiện mục tiêu đạt tỷ lệ 75% dân số tham gia BHYT năm 2015 và giải quyết vướng mắc trong việc tham gia BHYT theo hộ gia đình, tại Hội nghị giao ban 5 tháng đầu năm 2015 giữa Bộ Y tế và BHXH Việt Nam vừa qua, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến và Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Nguyễn Thị Minh đã thống nhất hướng chỉ đạo thực hiện tháo gỡ những vướng mắc trong triển khai BHYT theo hình thức này.

Theo đó, các địa phương tập trung triển khai thực hiện Luật BHYT và các văn bản hướng dẫn; thực hiện Nghị quyết số 21-NQ/TW ngày 22/11/2012 của Bộ Chính trị, Đề án thực hiện BHYT toàn dân và Nghị quyết số 68 của Quốc hội về đẩy mạnh thực hiện chính sách, pháp luật BHYT, tiến tới BHYT toàn dân và Chỉ thị số 05/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ về thực hiện BHXH, BHYT.

Bộ Y tế và BHXH Việt Nam sẽ tập trung chỉ đạo, kiểm tra các tỉnh có tỷ lệ tham gia BHYT thấp dưới 60%, nắm thông tin hàng tháng về nhóm tham gia theo hộ gia đình, hộ cận nghèo và lao động trong các khối doanh nghiệp...

Nghiên cứu sửa đổi Công văn số 777 ngày 22/3/2015 của BHXH Việt Nam hướng dẫn một số nội dung thu BHYT theo hướng đơn giản, dễ thực hiện, bỏ quy định hộ gia đình phải xuất trình bản phô tô giấy tạm vắng, giấy ly hôn… Sớm hoàn thiện mẫu lập danh sách và tập huấn cho đại lý, cho người làm công tác lập danh sách BHYT theo hộ gia đình. Tổ chức thu BHYT định kỳ, không bắt buộc đóng phí một lần/năm mà có thể đóng phí định kỳ theo quý hoặc mỗi sáu tháng, tạo điều kiện cho người khó khăn cũng có thể tham gia BHYT. Ban Thực hiện Chính sách BHYT – BHXH Việt Nam phối hợp với Vụ BHYT – Bộ Y tế trình xin ý kiến Thủ tướng việc giao cho trạm y tế xã việc lập danh sách tham gia BHYT theo hộ gia đình. Bên cạnh đó, Bộ Y tế cũng đề nghị có hình thức thu phí theo định kỳ với người tham gia theo hình thức hộ gia đình.

Chỉ đạo Sở Y tế phối hợp với BHXH tỉnh, thành phố tổ chức các lớp đào tạo, tập huấn cho đối tượng cán bộ xã phường, đại lý BHYT để thống nhất cách hiểu văn bản, thống nhất trong tổ chức thực hiện, kiểm tra, hướng dẫn chi tiết cho người dân nơi mua BHYT, các thủ tục để kê khai, lập danh sách tham gia BHYT theo hộ gia đình. Nghiên cứu có thể giao cán bộ Trạm y tế xã hoặc cộng tác viên Dân số làm đại lý để kết hợp hướng dẫn tuyên truyền tham gia BHYT theo hộ gia đình. Triển khai cấp thẻ BHYT cho trẻ em đồng thời với việc cấp giấy khai sinh để bảo đảm đầy đủ quyền lợi cho trẻ em dưới 6 tuổi.

Chú trọng công tác phối hợp

Từ các vướng mắc trong bước đầu triển khai thực hiện Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật BHYT, BHXH Việt Nam chủ động phối hợp với các bộ, ngành liên quan (Y tế, Tài Chính, GD-ĐT, LĐ-TB&XH) ban hành các văn bản hướng dẫn, quy định trách nhiệm của các đơn vị trực thuộc trong việc phát triển đối tượng tham gia BHYT, kiểm tra việc thực hiện BHYT cho các đối tượng thuộc diện quản lý.

Để thực hiện BHYT toàn dân, Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật BHYT khuyến khích, vận động người dân tham gia BHYT theo hộ gia đình nhằm nâng cao hơn nữa ý thức của các thành viên trong gia đình, cùng có trách nhiệm tương trợ, giúp đỡ lẫn nhau nên có rất nhiều ưu đãi đối với hình thức tham gia này. Khi mua BHYT theo hộ gia đình, mức đóng được giảm dần từ thành viên thứ hai trở đi. Bên cạnh đó, Nhà nước đã có các phương án để hỗ trợ gia đình nghèo, khó khăn, chia thành nhiều nhóm đối tượng để hỗ trợ tiền mua thẻ BHYT.

Mới đây, cuộc họp bàn của BHXH Việt Nam về các giải pháp mở rộng đối tượng tham gia BHYT, ông Trần Đình Liệu- Trưởng ban Thu cho biết: Những tháng đầu năm 2015 có sự sụt giảm so với thời điểm hết năm 2014, tập trung chủ yếu ở nhóm do NSNN đóng và hỗ trợ đóng và chỉ rõ, nhóm có tỉ lệ tham gia thấp nhất là tham gia BHYT theo hộ gia đình với 31,45%.  Các đại biểu tham gia cũng thống nhất ý kiến: một trong những hạn chế của việc phát triển đối tượng tham gia BHYT là người dân chưa nắm được cách thức tham gia BHYT. Nhiều người dân vẫn còn thắc mắc: mua thẻ BHYT ở đâu, đối tượng nào phải tham gia theo hộ gia đình, mức đóng được giảm thế nào… Điều đó thể hiện, mặc dù thời gian qua công tác tuyên truyền, phát triển đối tượng tham gia BHYT có nhiều chuyển biến nhưng vẫn chưa thật sự thấm đến từng người dân.

Nhận thức được tầm quan trọng của công tác tuyên truyền trong việc thực hiện BHYT toàn dân, Lãnh đạo Ngành Y tế và BHXH Việt Nam đã thống nhất rất cao trong việc thực hiện giải pháp tập trung tuyên truyền, vận động tăng tỷ lệ tham gia BHYT theo hộ gia đình.

Để kỷ niệm Ngày Bảo hiểm y tế Việt Nam 1.7, sắp tới, Bộ Y tế và BHXH Việt Nam sẽ phối hợp tổ chức  hàng loạt các hoạt động tuyên truyền, vận động nhân dân tham gia BHYT; Đồng thời sẽ tổ chức Hội nghị trực tuyến với chủ đề “Chung tay thực hiện BHYT toàn dân”, nhằm đánh giá 6 tháng thực hiện Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật BHYT,  tìm các giải pháp thúc đẩy quá trình thực hiện BHYT toàn dân như Nghị quyết 21 của Bộ Chính trị đã đặt ra.

Nguồn: Trang tin Bảo hiểm xã hội Việt Nam