Hiện nay, trong số 1,76 triệu CNLĐ ở các KCN, thì nữ CNLĐ chiếm từ 60 - 70%. Trong số LĐ nữ có tới 61,8% đang ở độ tuổi lập gia đình và sinh con (từ 25 - 40 tuổi); trong đó 72% đã kết hôn và có gia đình, 96,9% đã có từ 1 - 2 con. Số LĐ nữ có gia đình và con nhỏ trong độ tuổi đi nhà trẻ, mẫu giáo chiếm số đông, nhưng phần lớn trong số họ không được trực tiếp chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục đứa con mình mang nặng đẻ đau. Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng ấy, nhưng chủ yếu vẫn là do đồng lương còn eo hẹp mà cuộc sống của họ vẫn chưa nhận được sự quan tâm, hỗ trợ thích đáng từ các tổ chức xã hội và từ chính DN mà họ đang cống hiến sức LĐ, nhất là vấn đề nhà trẻ, mẫu giáo, trường học…

Nuôi cho “bén chân, bén tay” rồi gửi về quê

Tiếp chúng tôi trong căn phòng vẻn vẹn 6-7m2, đôi mắt khá đẹp của Nguyễn Thị N - CN KCN Bắc Thăng Long HN - ầng ậng nước mắt: “Em vừa gửi con về quê cho ông bà nội trông giúp rồi, chị ạ. Cháu được 11 tháng, em cùng con về quê để cháu quen dần với môi trường mới... Đây là cháu thứ 2 của vợ chồng em. Cháu gái đầu 5 tuổi hiện cũng đang ở với ông bà nội. Nhớ lắm, nhớ quay quắt ruột gan, nhưng chẳng còn con đường nào khác. Để cháu ở đây thì không có người trông, bởi trường công phục vụ người địa phương còn không đủ, trường tư thì không yên tâm, lại không đủ tiền chi trả. Phần lớn NLĐ nhập cư có gia đình đều cùng hoàn cảnh như em thôi: Đẻ đứa nào ra cũng nuôi cho “bén chân, bén tay” là gửi về quê nhờ trông nom hộ. Tháng đôi lần về với con, lần nào cũng vậy, mất gần nửa ngày con mới chịu cho mẹ ôm ấp, nựng nịu...Chị Hoàng Thị B - CN đang làm việc tại KCN Yên Phong (Bắc Ninh) - chia sẻ: “Hai con của tôi hiện cũng đang ở với ông bà nội ở Lục Ngạn (Bắc Giang). Tôi vẫn luôn mang cảm giác có lỗi với con, bởi là người sinh ra chúng, nhưng lại có quá ít thời gian để chăm sóc” - chị B nói. Không những thế, nỗi lo thường trực là khi con đến tuổi đi học, việc dạy dỗ con sẽ như thế nào? Không thể phó mặc nhà trường, còn ông bà thì đã có tuổi... Có lẽ, một trong hai vợ chồng tôi phải bỏ KCN để về nhà chăm sóc con...”. Hoàn cảnh như của chị Nguyễn Thị N, chị Hoàng Thị B khá phổ biến đối với hàng vạn nữ CNLĐ đang làm việc trong 184 KCN-KCX trên cả nước.

Những người ở quê nói gì?

Bà Trần Thị T (65 tuổi) quê Thái Bình - người đang phải chăm sóc hai đứa cháu nội còn nhỏ tuổi (chưa đi học) - cởi mở: “Thương con, cháu thì phải cố thôi, vì ngoài hai đứa nhỏ, vợ chồng tôi còn phải chăm cả mẹ chồng đã già, yếu, cộng hơn mẫu ruộng nữa... Cố để các con yên tâm làm việc, hy vọng để có tiền nuôi con ăn học sau này. Nếu cứ bám lấy mảnh ruộng thì cũng chết... Nhưng vì luôn phải cố nên mệt mỏi, không ít lần tôi mắng oan các cháu. Mong khi lớn, các cháu hiểu lòng của ông, bà, cha, mẹ...”. Còn cô giáo tiểu học Nguyễn Thúy L (Thái Bình) cho biết: “Trong lớp tôi có vài cháu bố mẹ đi làm xa. Những cháu này hay có biểu hiện tâm lý không ổn định, lúc tự ti, lúc ương ngạnh, bất cần... Tâm lý bất ổn ảnh hưởng không nhỏ đến kết quả học tập của các cháu”. Trong khi đó, bé Nguyễn Nam A (6 tuổi, quê Thái Bình) luôn có một ước muốn “Được bố hay mẹ đưa đến trường như các bạn cùng lớp!”.

Kết quả khảo sát đề tài “Chăm sóc con CNLĐ trong độ tuổi nhà trẻ, mẫu giáo tại các KCN” có 5,7% cho rằng không có trường học phù hợp; 13,2% do điều kiện kinh tế chưa cho phép và 38,7% do con còn nhỏ và yếu. Có 35,7% số CNLĐ gửi con về quê; 4,1% số vợ/chồng nghỉ thay nhau trông con và 2,4% gửi hàng xóm trông hộ... Hiện cả nước có khoảng 13.700 trường mầm non, tuy nhiên, gần như vắng bóng trường mầm non trong các KCN-KCX.