Báo chí với các vấn đề dân số và phát triển ở Việt Nam

04/12/2014 07:57 AM


Ngày 03/12, tại Hải Phòng, Ban Tuyên giáo Trung ương phối hợp với Quỹ Dân số Liên Hợp Quốc (UNFPA) tổ chức Hội nghị báo chí với các vấn đề dân số và phát triển ở Việt Nam. Phó trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương Phạm Văn Linh tới dự và chủ trì hội nghị. Tham dự Hội nghị có đại diện gần 60 cơ quan thông tấn, báo chí Trung ương và địa phương…

Phát biểu khai mạc tại Hội nghị, Phó trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương Phạm Văn Linh nhấn mạnh: Hội nghị có ý nghĩa quan trọng trong việc chuẩn bị tổng kết 10 năm thực hiện Nghị quyết 47-NQ/TW của Bộ Chính trị về “Tiếp tục đẩy mạnh thực hiện chính sách dân số, kế hoạch hóa gia đình” vào năm 2015. Phó trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương khẳng định, Việt Nam đã đạt được những thành tựu đáng kể về tăng trưởng kinh tế và xóa đói giảm nghèo trong 02 thập kỷ gần đây. Công tác dân số và kế hoạch hóa gia đình luôn được Đảng và Nhà nước quan tâm, coi đây là một trong những chỉ tiêu quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội, là yếu tố cơ bản để nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân. Nhờ sự quan tâm, chỉ đạo kịp thời nên thời gian qua, công tác dân số và kế hoạch hóa gia đình của Việt Nam đã đạt được những thành tựu quan trọng như: tốc độ gia tăng dân số ngày càng giảm, mức sinh giảm mạnh và đạt được mức sinh thay thế với số con trung bình của mỗi phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ là 2,05 con vào năm 2012, ít hơn 03 lần so với cách đây 50 năm. Tuổi thọ trung bình của người dân tăng từ 40 tuổi (năm 1960) lên 73 tuổi (năm 2012); sức khỏe của bà mẹ và trẻ em được cải thiện.

Phó trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương Phạm Văn Linh nhấn mạnh: Báo chí có vai trò quan trọng trong việc thay đổi nhận thức của toàn xã hội, sự lan tỏa của báo chí đi vào các đối tượng trong xã hội; đóng góp thành công vào công tác dân số kế hoạch hóa gia đình trong thời gian qua. Việt Nam hiện nay có nhiều vấn đề đặt ra trong thực hiện dân số và kế hoạch hóa gia đình như: quy mô dân số vẫn đang tiếp tục gia tăng, mật độ dân số thuộc nhóm cao nhất thế giới; tốc độ già hóa dân số nhanh, mất cân bằng giới tính... Bởi vậy, vai trò của báo chí càng trở nên quan trọng trong quá trình truyền thông nâng cao nhận thức về dân số và phát triển ở Việt Nam.

Đồng chí Phạm Văn Linh, Phó trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương phát biểu khai mạc Hội nghị

Tại Hội nghị, ông Athur Erken, Trưởng đại diện Quỹ Dân số Liên Hợp Quốc tại Việt Nam khẳng định, hội nghị này là một cơ hội tuyệt vời để thảo luận về các vấn đề dân số và phát triển. Đặc biệt, Hội nghị rất hữu ích cho các cơ quan báo chí trong việc nâng cao nhận thức, đưa tin chính xác, chất lượng, hiệu quả về các vấn đề liên quan đến dân số và phát triển. Theo ông Athur Erken: tại Việt Nam, số liệu từ các cuộc điều tra về dân số cho thấy, mức sinh đã giảm một cách vững chắc và xuống dưới mức sinh thay thế vào năm 2013. Đây là một thành tựu tuyệt vời của Chương trình quốc gia về dân số và kế hoạch hóa gia đình trong những thập kỷ vừa qua. Hiện nay, Việt Nam đang ở trong giai đoạn chuyển đổi nhân khẩu học quan trọng. Đây là cơ hội cho Việt Nam đưa ra những lựa chọn đúng đắn trong việc đầu tư phát triển kinh tế - xã hội, giúp cho quá trình phát triển bền vững của đất nước.

Ông Arthur Erken nhấn mạnh 04 thông điệp mà Việt Nam cần hướng tới như: nỗ lực hơn nữa để tập trung vào việc giải quyết những nhu cầu chưa được đáp ứng bằng việc đảm bảo tiếp cận phổ cập tới sức khỏe sinh sản và tình dục toàn diện, có chất lượng, đặc biệt là ở những vùng sâu, vùng xa, nhóm dân tộc thiểu số và những nhóm dân số có trình độ học vấn thấp. Với sự suy giảm mức sinh nhanh chóng và tuổi thọ trung bình ngày càng tăng cao, dân số Việt Nam đang già hóa rất nhanh và sẽ bắt đầu vào giai đoạn được gọi là “giai đoạn dân số già” trong một thời gian ngắn.

Cùng với xu hướng này chính là những lợi tức mà nhân khẩu học đem lại cho Việt Nam, còn được gọi là giai đoạn dân số vàng. Người trẻ tuổi chiếm khoảng 40% tổng dân số, đây là tỷ lệ cao nhất trong lịch sử từ trước đến nay. Đầu tư cho thanh niên trong việc tiếp cận các dịch vụ xã hội có chất lượng, bao gồm cả sức khỏe sinh sản và tình dục, giáo dục, đào tạo nghề và cơ hội việc làm có thể mang lại những lợi ích giúp phát triển bền vững.

Việt Nam đang trải qua thời kỳ chuyển đổi nhân khẩu học duy nhất trong lịch sử: nhóm dân số trẻ đông đảo; nhóm dân số cao tuổi đang tăng và mất cân bằng giới tính khi sinh. Chính vì vậy, Luật Dân số sắp tới cần phải giải quyết các cơ hội và thách thức của việc chuyển đổi nhân khẩu học duy nhất này nhằm nâng cao chất lượng cuộc sống cho tất cả mọi người. Bên cạnh đó, Luật Dân số nên đưa vấn đề dân số vào các chiến lược phát triển tổng thể, chứ không chỉ tập trung vào mức sinh.

Tại Hội nghị, các đại biểu được nghe các diễn giả trình bày một số nội dung như: Những thay đổi trong dân số Việt Nam; nhu cầu chuyển hướng từ dân số - kế hoạch hóa gia đình sang dân số - phát triển; tầm quan trọng của công tác lồng ghép dân số vào kế hoạch và chiến lược phát triển kinh tế - xã hội... Bên cạnh đó, các đại biểu tham gia thảo luận về các vấn đề dân số nổi bật gần đây như: Già hóa dân số và bảo trợ xã hội cho người cao tuổi; Đầu tư cho sức khỏe sinh sản và tình dục cho thanh thiếu niên và vị thành niên; Mất cân bằng giới tính khi sinh.../.

Nguồn TC BHXH