Theo thống kê của Bộ Thông tin và Nội vụ Nhật Bản tính đến ngày 27/4/2012, các lao động trên 60 tuổi ở Nhật Bản ở mức 11,92 triệu người, tăng 170.000 người so với năm 2011 và cũng là mức cao nhất trong vòng sáu năm qua. Đáng chú ý là tính trên tổng số lực lượng lao động ở mọi lứa tuổi thì số lượng lao động trên 60 tuổi chiếm tới 19%, tức là cứ 5 người lao động thì có 1 người trên 60 tuổi. Với con số gia tăng về độ tuổi bắt đầu nhận lương hưu này cho thấy số người lao động sau khi về hưu ở độ tuổi 60 đang gia tăng trong khi lực lượng lao động trẻ lại sụt giảm khiến tỷ lệ lao động trên 60 tuổi trong cơ cấu lao động tăng mạnh. Điều này cho thấy việc sử dụng hiệu quả lực lượng lao động cao niên là vấn đề quan trọng cho sự phục hồi của kinh tế Nhật Bản. Năm 2002, số lượng người lao động trên 60 tuổi tăng khoảng 3,1 triệu người, đặc biệt là từ năm 2007, con số này càng tăng lên mạnh mẽ do “thế hệ vàng” của kinh tế thần kỳ Nhật Bản trong thập niên 60 của thế kỷ trước bắt đầu bước vào độ tuổi nghỉ hưu.

Theo truyền thống, thế hệ người già ở Nhật Bản được xem là tiết kiệm nhưng giờ họ lại đang trở thành nguồn lực quan trọng tiêu thụ hàng hóa. Trong những năm gần đây, theo các số liệu thống kê, người già ở Nhật Bản chi tiêu mạnh tay hơn, trong khi những người dưới 40 tuổi siết chặt ví tiền. Các hộ gia đình có chủ hộ từ 60 tuổi trở lên chiếm 40% tổng chi tiêu trong năm 2011 của Nhật Bản (tăng so với 30% của năm 2000) và dự báo sẽ còn tăng lên nữa do nhóm người này có lương hưu ổn định và nhiều thời gian rảnh rỗi. Một nguyên nhân nữa là do đã trải qua thời kỳ nền kinh tế tăng trưởng vượt bậc trước khi “bong bóng” bất động sản đổ vỡ, nên người già Nhật Bản cũng dễ chi tiêu mạnh hơn - một đặc điểm mà thế hệ những người trẻ tuổi không có được bởi họ bị ảnh hưởng nặng nề của thời kỳ giảm phát.

Chi tiêu trung bình của nhóm người trên 60 tuổi tại Nhật Bản vào khoảng hơn 300.000 yên (tương đương 3.831 USD/tháng), cao hơn so với mức chi tiêu 260.000 yên/tháng của nhóm người dưới 39 tuổi. Càng già, người Nhật càng có xu hướng chi tiêu nhiều hơn. Những người ở nhóm tuổi 60 tiêu 94% số tiền sẵn có, những người ở độ tuổi 50 chỉ tiêu 74% số tiền sẵn có, và con số này là dưới 70% đối với những người ở độ tuổi 30 và 40. Tiêu dùng của người già ngày càng đóng vai trò quan trọng và xu hướng này sẽ được tiếp tục. Nhìn chung, tiêu dùng của nền kinh tế vẫn tăng lên bất chấp thu nhập của các hộ gia đình không tăng. Mức tăng này rất có ý nghĩa ở thời điểm Nhật Bản đang tìm cách kích thích tiêu dùng và chống giảm phát. Trưởng phòng Nghiên cứu của Công ty Chứng khoán JP Morgan Securities (Tokyo) cho biết: “Người già đang mạnh tay chi tiêu và điều này sẽ tạo ra việc làm cho thanh niên”.

Theo SGTT, HNMO