Bẫy lao động trẻ

16/08/2013 01:47 AM


Lao động trẻ tìm việc, đóng tiền cho môi giới lao động nhưng nhận lại thường chỉ là những lời hứa ngọt ngào. Bởi lẽ trên thực tế, có nhiều trường hợp không tìm được việc làm hoặc việc không như cam kết.


Một điểm dịch vụ giới thiệu việc làm ở Q.Tân Bình, TP.HCM - Ảnh: Thanh Lịch

“Em không tin nữa !”

Trong vai những người tìm việc, chúng tôi đến điểm giới thiệu việc làm Hồng Phúc trên đường Phan Văn Trị, P.5, Q.Gò Vấp, TP.HCM. Sau khi hỏi tôi tìm việc gì, nhân viên môi giới lao động nói thao thao: “Giúp việc nhà hay giữ em bé thì lương 3,5 triệu đồng/tháng, bao ăn ở. Bây giờ đang có một chỗ giúp việc nhà ở Q.Gò Vấp đây. Nếu chị làm một tuần hoặc nửa tháng thử việc rồi nghỉ, họ sẽ trả lương cho chị ở mức 3 triệu đồng/tháng, chia theo số ngày chị làm. Còn nếu chị làm luôn, không nghỉ thì họ sẽ trả 3,5 triệu đồng/tháng. Họ đã nhận là nhận luôn, trừ trường hợp mình chê hoặc không chịu làm thì thôi”.


Chủ trung tâm hứa sẽ tìm việc khác cho em. Họ nói em cứ đi về đi, khi nào có việc thì họ gọi. Nhưng không lẽ mình cứ ngồi chờ đợi họ như vậy?!


Người đi xin việc tên Mai

 

Câu chuyện đang dang dở, bỗng một cô gái trẻ bước vào. Cô gái phàn nàn: “Chị ơi! Sao hôm qua chị giới thiệu cho em địa chỉ này mà không có?”. Nhân viên môi giới: “Không có là không có làm sao? Thế em đã tới công ty chưa?”. Cô gái quả quyết: “Em có”. Người trung tâm: “Em đến đâu rồi thì em gọi cho bả?”. Cô gái: “Em đến trước nhà trẻ rồi gọi. Bả nói là không có nhận người”. Nhân viên bắt bẻ: “Em phải tới ngay công ty. Hôm qua chị dặn là đến nhà trẻ Hồng đó, rồi em đi qua đó thì mới tới nhà bả”. Cô gái nhăn nhó: “Sao lúc nãy em gọi điện thoại cho chị mà không được?”. Nhân viên: “Đến giờ chị làm việc thì em mới liên lạc được chứ!”... Sau một hồi đôi co, người môi giới viết cho cô gái một địa chỉ khác. Chị ta nói chắc nịch: “Đến nơi, em gọi vào số điện thoại 08.37030... gặp trực tiếp giám đốc để phỏng vấn luôn. Chỗ này 100% là được. Yên tâm chưa!”.

Cô gái vừa rời đi, chúng tôi lập tức bám theo cô hỏi chuyện. Cô cho biết tên là Hiền, sinh viên mới ra trường. Để tìm được việc theo chuyên ngành đã học (kế toán), Hiền phải đóng phí đến 200.000 đồng cho chi nhánh Hồng Phúc. Sau lần đầu tìm không ra địa chỉ, cơ sở Hồng Phúc giới thiệu Hiền làm kế toán kho tại một công ty về băng keo, ở tận xã Thới Tam Thôn, H.Hóc Môn. Đến chiều 7.8, chúng tôi liên lạc với Hiền để hỏi thăm kết quả. Giọng Hiền chán nản: “Em không tin trung tâm giới thiệu việc làm đó nữa! Khi tìm đến địa chỉ mới ở H.Hóc Môn, mới hay người ta nhận em làm công việc khác chứ không phải là kế toán. Coi như mất toi phí 200.000 đồng, lại còn hao tổn công sức chạy tới chạy lui!”.

Ngày 31.7, chúng tôi tìm đến Trung tâm gia sư - việc làm Miền Nam trên đường Lạc Long Quân, P.10, Q.Tân Bình, TP.HCM. Trên bảng hiệu có ghi rõ “chuyên giới thiệu việc làm miễn phí cho người lao động”. Tuy nhiên, tại đây, chúng tôi chứng kiến một cô gái tên Mai đến để xin nhận lại tiền cọc đóng 100.000 đồng trước đó. Mai cho chúng tôi hay, sau khi đóng số tiền trên, Mai được giới thiệu đến một cơ sở lắp ráp điện tử ở P.Hòa Thạnh, Q.Tân Phú để nhận việc. Đến nơi, Mai thấy môi trường làm việc quá ngột ngạt và không phù hợp. Mặt khác, theo thỏa thuận tại trung tâm, mức lương ban đầu là 2,3 triệu đồng/tháng, tương đương 90.000 đồng/ngày (làm việc từ 7 giờ 30 sáng đến 5 giờ 30 chiều). Giấy giới thiệu của trung tâm còn ghi là “sau tăng (lương)”.

Trong khi đó, chủ cơ sở lắp ráp điện tử lại bảo rằng, muốn tăng lương từ 90.000 đồng/ngày lên 110.000 đồng/ngày, Mai phải làm việc từ 7 giờ 30 sáng đến 7 giờ tối. Thế nhưng, trung tâm môi giới việc làm nhất định không chịu trả lại phí cho Mai, với lý do Mai không chịu làm chứ không phải chủ không nhận. Vẻ mặt rầu rầu, Mai bộc bạch: “Chủ trung tâm hứa sẽ tìm việc khác cho em. Họ nói em cứ đi về đi, khi nào có việc thì họ gọi. Nhưng không lẽ mình cứ ngồi chờ đợi họ như vậy?!”. Sực nhớ ra điều gì, Mai chua chát: “Năm ngoái, em cũng lên trung tâm này xin việc và bị mất tiền một lần rồi. Bây giờ lại bị dính nữa”.

Miễn sao có tiền môi giới!

Ngày 1.8, anh Nhật Thanh đến Doanh nghiệp tư nhân dịch vụ việc làm Bảo Minh trên đường Cách Mạng Tháng Tám, P.6, Q.Tân Bình để tìm việc làm. Anh Thanh chọn việc giao nước uống (bình 20 lít). Đóng phí hết 150.000 đồng, anh được nhân viên có tên là Khánh Ly ghi cho một tờ giấy giới thiệu đến một địa chỉ ở đường Năm Châu, P.11, Q.Tân Bình, gặp cô Nhan để nhận việc. Ly còn dặn, nếu đến đó mà thấy công việc không phù hợp thì về trung tâm sẽ giới thiệu việc khác, không phải đóng thêm tiền. Còn nếu không muốn trung tâm giới thiệu việc nữa thì sẽ được nhận lại 100.000 đồng, chỉ mất chi phí 50.000 đồng.

Khi đến nơi, cô Nhan cho biết, nếu làm việc ăn theo sản phẩm thì cứ giao 1 bình nước sẽ hưởng 4.000 đồng (xăng và xe người làm phải chịu). Tuy nhiên, phải giao bất cứ nơi đâu khi có khách hàng yêu cầu, có khi ở Q.1 mà cũng có khi ở Q.12. Điều này khác với lời giới thiệu của cô nhân viên môi giới là chỉ giao hàng ở Q.Tân Bình!

Mấy ngày sau, anh Nhật Thanh trở lại điểm dịch vụ việc làm Bảo Minh phản ánh với cô Ly về thông tin mập mờ nói trên và đề nghị lấy lại phí 100.000 đồng. Ly nói rằng, do giấy giới thiệu của anh đã vượt quá thời hạn 3 ngày nên không thể trả lại phí, mà chỉ có thể đổi việc khác. Cô Ly viết tiếp giấy giới thiệu anh Thanh đến làm việc tại một cửa hàng vật liệu xây dựng trên đường Lý Thường Kiệt, P.6, Q.Tân Bình. Tuy nhiên, khi anh mang hồ sơ đến, người trông coi cửa hàng này thông báo: “Bà chủ nói cửa hàng đã đủ người”. Mặc dù cô Ly lại viết tiếp giấy giới thiệu khác, song anh Nhật Thanh đã chán ngán điệp khúc “không phù hợp” hoặc “đã đủ người”, nên bỏ ngang.

Trải qua nhiều năm trong lĩnh vực tuyển dụng, anh Nguyễn Công Phú (chuyên viên về nhân sự của Công ty Viễn Thông A) nhận xét: “Nhiều ứng viên phản ánh với chúng tôi là họ hay gặp tình trạng đến những nơi giới thiệu việc làm không uy tín, nên thường bị mất tiền vô ích. Những nơi đó đưa ra tiêu chí qua quýt, không phù hợp với yêu cầu nhà tuyển dụng, cốt để thu phí người lao động. Đối với họ, người lao động có được việc làm hay không là không quan trọng, miễn sao họ có được tiền môi giới mà thôi”.

Có việc làm, người lao động mới thanh toán phí

Thông tư liên tịch số 95/2007/TTLT/BTC - BLĐTBXH của Bộ LĐ-TB-XH -Bộ Tài chính “Hướng dẫn về phí giới thiệu việc làm” quy định: Phí giới thiệu việc làm đối với hoạt động giới thiệu việc làm, cung ứng lao động chỉ được thanh toán khi tổ chức giới thiệu việc làm thực hiện xong công việc giới thiệu việc làm để người lao động nhận được việc làm. Tuy nhiên, trên thực tế, hầu hết người lao động đều phải thanh toán phí giới thiệu việc làm trước khi đi nhận việc, nên thường gặp nhiều rủi ro.

Hơn 1.000 việc làm cho người lao động

Trung tâm giới thiệu việc làm TP.HCM hiện có hơn 1.000 đầu việc của 70 doanh nghiệp có nhu cầu tuyển dụng người lao động ở một số ngành nghề như: kế toán, nhân viên kinh doanh, bán hàng, lao động phổ thông... Người lao động có nhu cầu liên hệ trực tiếp tại trung tâm ở địa chỉ: 153 Xô Viết Nghệ Tĩnh, P.17, Q.Bình Thạnh để được tư vấn và giới thiệu việc làm miễn phí.

Lê Thanh

Theo Báo Thanh niên