Nhiều vướng mắc được giải đáp

Tại buổi đối thoại chuyền đề về chính sách BHXH, BHYT, người nông dân đặc biệt quan tâm đến các quy định mới trong Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật BHYT(Luật BHYT sửa đổi) bắt đầu được áp dụng từ 01/01/2015; việc đăng ký KCB ban đầu tại tuyến xã; những khó khăn, bất cập trong quá trình mua thẻ BHYT tại đại lý; chất lượng KCB BHYT… Đơn cử tại buổi đối thoại ông Trần Thanh Toại (xã Quảng Minh, huyện Quảng Xương, Thanh Hóa) thắc mắc về việc mua thẻ BHYT cho thành viên trong hộ gia đình. Theo ông Toại, gia đình ông hiện có 2 con gái đã tham gia BHYT học sinh, bản thân ông là công nhân nên tham gia BHYT bắt buộc, chỉ còn vợ ông là lao động tự do. Như vậy, có được tham gia BHYT theo hộ gia đình hay không?

Trước băn khoăn này, ông Lê Thanh Sinh- Giám đốc BHXH tỉnh cho biết: điểm mới trong Luật BHYT sửa đổi là quy định khuyến khích tham gia BHYT theo hộ gia đình. Theo đó, Luật quy định bắt buộc 100% thành viên trong hộ gia đình phải tham gia để tránh tình trạng “lựa chọn ngược”. Đối với những người trong gia đình đã tham gia BHYT bắt buộc hoặc nếu đã có thẻ BHYT thì chỉ mua thẻ cho những người còn lại, nếu chưa có thì tất cả các thành viên phải mua BHYT mới được tham gia BHYT theo hộ gia đình.

Nhiều ý kiến khác băn khoăn việc người nông dân mua thẻ BHYT ở đâu? Đại diện lãnh đạo BHXH Tp.Thanh Hóa cho biết, việc tham gia BHYT cho nhóm đối tượng tự đóng đã thực hiện từ nhiều năm nay, tuy nhiên vẫn có nhiều người dân chưa hiểu về hình thức tham gia BHYT này, đây phải chăng một phần do công tác tuyên truyền chưa đến được với người dân? Theo quy định của BHXH Việt Nam, hiện người nông dân có thể mua thẻ BHYT theo hộ gia đình tại đại lý xã, BHXH quận, huyện, thành phố và Bưu Điện xã. Luật BHYT sửa đổi, bổ sung quy định khi tham gia BHYT theo hộ gia đình, UBND xã có trách nhiệm lập danh sách các đối tượng tham gia BHYT. Người dân được giảm dần mức đóng từ thành viên thứ 2 trở đi; người thứ 2,3,4 trở đi, mức đóng lần lượt bằng 70%, 60%, 50% mức đóng của người thứ nhất; từ người thứ 5 trở đi, mức đóng bằng 40% của người thứ nhất, đảm bảo chia sẻ ngay trong hộ gia đình.

Tại buổi đối thoại, nhiều ý kiến thẳng thắn đặt ra với các cơ quan chức năng, bà Nguyễn Thị Mai, phường Lam Sơn, Tp.Thanh Hóa (Thanh Hóa) phản ánh: trên địa bàn có tình trạng thu tiền mua thẻ BHYT không đúng quy định, đại lý không hướng dẫn tận tình quy trình mua thẻ, thời hạn thẻ có hiệu lực… làm giảm niềm tin về tính ưu việt, hấp dẫn của chính sách BHYT. Tiếp đó, nhiều đại biểu đề nghị cơ quan BHXH giải thích rõ tình trạng, nếu người dân mua thẻ BHYT tự nguyện nhưng trong thời gian chờ cấp thẻ, họ đã tìm được việc làm và tham gia BHYT bắt buộc hoặc đối tượng đã chết thì có được thoái thu hay không?

Trả lời câu hỏi này, Phó Giám đốc BHXH Tp.Thanh Hóa Đỗ Quang Anh cho rằng: đối với người tham gia BHYT tự nguyện trong những trường hợp trên thì vẫn được thoái thu với điều kiện cơ quan BHXH chưa in thẻ. Nếu thẻ đã phát hành, thì dù đối tượng đã sử dụng hoặc chưa sử dụng thì vẫn không được trả lại tiền. Do vậy, đối tượng cần báo ngay với đại lý đề nghị cơ quan BHXH hủy danh sách tham gia trước khi phát hành thẻ.

Chị Ngô Thị Thanh, xã Quảng Thắng, Quảng Xương (Thanh Hóa) nêu quan điểm: Nhà nước cũng nên nghiên cứu về việc phân tuyến KCB ban đầu để thu hút người dân tham gia BHYT. Chị Thanh phân tích, hiện nay cũng có nhiều loại hình bảo hiểm thương mại cạnh tranh về y tế. Vì thế, dù chính sách BHYT là bắt buộc nhưng vẫn chưa có chế tài xử lý đối với lao động tự do không tham gia BHYT, do vậy chủ yếu vẫn tuyên truyền, vận động họ tham gia là chính nên không cần phân tuyến KCB để thu hút người tham gia.

Về vấn đề này, theo ông Lê Thanh Sinh, hiện nhà nước đã tạo thuận lợi cho đối tượng được đăng ký KCB ban đầu theo hướng dẫn cơ quan BHXH. Việc thông tuyến KCB cũng đã quy định trong Luật BHYT sửa đổi nhưng phải theo lộ trình để các cơ sở KCB chuẩn bị các điều kiện cần thiết đáp ứng được nhu cầu KCB của người dân. Chính sách BHYT là của Nhà nước, không kinh doanh vì mục đích lợi nhuận, thể hiện sự hỗ trợ tương thân tương ái trong chăm sóc sức khoẻ nên các loại hình bảo hiểm thương mại không thể so sánh được.\

Đối thoại là hình thức tuyên truyền hiệu quả

Đoàn tư vấn, đối thoại với người nông dân