(Ảnh minh họa)

Căn cứ dữ liệu được phân tích theo tuổi, giới và nhóm thu nhập, Báo cáo của WHO cung cấp thông tin: Giai đoạn năm 2000 - 2016, tuổi thọ toàn cầu tăng 5,5 năm, từ 66,5 lên 72,0 năm; tuổi thọ khỏe mạnh (số năm con người sống trong tình trạng khỏe mạnh) tăng từ 58,5 năm (năm 2000) lên 63,3 năm (năm 2016). 01 trong những yếu tố ảnh hưởng đến tuổi thọ trung bình của nữ giới là việc tiếp cận với các dịch vụ y tế bị hạn chế; ví dụ, tại các quốc gia thu nhập thấp, 1/41 nữ giới tử vong do nguyên nhân thai sản, trong khi tại các quốc gia thu nhập cao thì tỷ lệ này chỉ là 1/3.300. Hay tại hơn 90% quốc gia thu nhập thấp, có ít hơn 04 điều dưỡng, hộ sinh trên 1.000 người dân.

Trong số 40 nguyên nhân hàng đầu gây tử vong, có 33 nguyên nhân góp phần làm giảm tuổi thọ của nam giới nhiều hơn nữ giới. Theo số liệu thống kê của WHO, xác suất một người 30 tuổi tử vong do các bệnh không lây nhiễm trước 70 tuổi ở nam giới cao hơn 44% so với nữ giới; tỷ lệ tử vong do tự tử toàn cầu ở nam giới cao hơn 75% so với nữ giới; tỷ lệ tử vong do chấn thương đường bộ cao hơn gấp đôi ở nam giới so với nữ giới từ 15 tuổi trở lên; tử vong do giết người ở nam giới cao hơn 04 lần so với nữ giới... Về thái độ đối với chăm sóc sức khỏe, giữa nam giới - nữ giới cũng có sự khác biết. Cụ thể, khi nam giới - nữ giới phải đối mặt với cùng 01 bệnh, nam giới thường ít tìm kiếm dịch vụ chăm sóc y tế hơn nữ giới. Ví dụ, tại các quốc gia có dịch HIV/AIDS phổ biến, nam giới ít đi khám và xét nghiệm HIV/AIDS hơn nữ giới; ít tiếp cận với các phương pháp điều trị kháng virus và tử vong do các bệnh liên quan đến HIV/AIDS nhiều hơn nữ giới.

Năm 2019, chủ đề của Ngày Sức khỏe Thế giới (07/04) được WHO lựa chọn là tập trung vào chăm sóc sức khỏe ban đầu, coi đây là nền tảng để hướng tới tăng độ bao phủ chăm sóc sức khỏe toàn dân – Điều này nói lên WHO nhấn mạnh sự cần thiết của cải thiện việc tiếp cận dịch vụ chăm sóc sức khỏe ban đầu cho người dân. Trong đó, 01 trong những mục tiêu quan trọng đang tập trung triển khai là hơn 01 tỷ người được bao phủ bởi BHYT toàn dân vào năm 2023 - cải thiện việc tiếp cận các dịch vụ y tế, đặc biệt ở cấp cộng đồng và đảm bảo người dân có thể tiếp cận với các dịch vụ đó, với giá cả phải chăng, hiệu quả. Ưu tiên chăm sóc sức khỏe ban đầu và bao phủ bởi BHYT toàn dân giúp quản lý hiệu quả các bệnh không lây nhiễm và hạn chế các yếu tố rủi ro cho sức khỏe; các thống kê về y tế thế giới được phân chia theo giới tính cung cấp những hiểu biết sâu sắc về sức khỏe, cũng như nhu cầu của mọi dân; việc thu thập, phân tích và sử dụng dữ liệu phân tích có chất lượng tốt là trọng tâm để cải thiện sức khỏe và dịch vụ phúc lợi cho các quốc gia bởi định hướng chính sách y tế toàn cầu hoàn thiện, đúng hướng hay không là dựa phần lớn trên dữ liệu mạnh mẽ và đáng tin cậy từ các quốc gia.

BS.Phan Kim (Theo WHO)