Trình bày Tờ trình, đại diện cơ quan soạn thảo cho biết, thực tiễn quá trình triển khai áp dụng Bộ luật Lao động đã xuất hiện nhiều vướng mắc, bất cập cần bổ sung, sửa đổi nhằm thể chế hoá Hiến pháp năm 2013 về quyền con người trong trong lĩnh vực lao động, quan hệ lao động và thị trường lao động; tăng cường hiệu lực thực thi và hội nhập quốc tế.

Cần sửa đổi Luật Lao động để bảo vệ người lao động trông bối cảnh mới (Ảnh minh hoạ)

Đặc biệt, đại diện cơ quan soạn thảo nhận định, thời gian qua, đã xuất hiện tình trạng nhiều người sử dụng lao động giao kết hợp đồng “trá hình”, “biến tướng” hợp đồng lao động để trốn tránh các nghĩa vụ bảo đảm quyền lợi cho người lao động về BHXH, BHYT, BH thất nghiệp, BH tai nạn lao động…  Thêm vào đó, trong bối cảnh cách mạng 4.0, nhiều dạng quan hệ việc làm mới khác với quan hệ việc làm truyền thống đã xuất hiện như lao động làm việc theo các hình thức liên kết kinh doanh với các doanh nghiệp công nghệ số.

Do vậy lần sửa đổi này, dự thảo Bộ luật Lao động đã sửa đổi các quy định về khái niệm người lao động, hợp đồng lao động nhằm mở rộng diện "bao phủ" của Bộ luật về tiền lương, thời giờ làm việc, kỷ luật lao động, giải quyết tranh chấp lao động.... đến người lao động làm việc cho người sử dụng lao động trong khu vực phi chính thức, lao động làm việc theo các hình thức liên kết kinh doanh với các doanh nghiệp công nghệ số, lao động cho các doanh nghiệp và hộ gia đình sử dụng dưới 10 lao động...

Bộ LĐ-TB&XH đã xây dựng dự thảo Bộ luật Lao động (sửa đổi) gồm 17 chương, 221 điều, giảm 21 điều so với Bộ luật Lao động hiện hành và sửa đổi, bổ sung khoảng 171 điều trong tất cả các chương.

Thẩm tra sơ bộ Dự luật, Ủy ban Về các vấn đề xã hội tán thành quan điểm chỉ đạo xây dựng Bộ luật Lao động (sửa đổi) nhằm thể chế hóa quan điểm, đường lối của Đảng về việc hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, về hội nhập kinh tế quốc tế. Đồng thời cụ thể hóa Hiến pháp 2013 để bảo vệ quyền và nghĩa vụ cơ bản công dân trong lĩnh vực lao động. Tuy nhiên, Ủy ban cũng đề nghị cần bổ sung và quan tâm sâu sắc hơn về việc thể hiện quan điểm chỉ đạo và mô hình tăng trưởng theo hướng chú trọng nhiều hơn vào các nhân tố thúc đẩy tăng trưởng, sử dụng có hiệu quả các nguồn lực.

Thảo luận tại phiên họp, một số đại biểu cho rằng, Bộ luật Lao động cần được tiếp tục sửa đổi để bổ sung các chế định mới nhằm thể chế hóa Hiến pháp năm 2013 về quyền con người trong trong lĩnh vực lao động, quan hệ lao động và thị trường lao động và đảm bảo tính thống nhất, sự phù hợp của hệ thống pháp luật; bảo đảm sự tương thích giữa pháp luật lao động quốc gia với tiêu chuẩn lao động quốc tế mà Việt Nam đã tham gia.

Một số đại biểu cũng chỉ rõ, nhiều số liệu cập nhật trong báo cáo tổng kết thi hành Bộ luật Lao động năm 2012 chưa đồng nhất, đề nghị cơ quan soạn thảo cần lưu ý vấn đề này; đồng thời việc lấy ý kiến nhân dân cần được thực hiện một cách chu đáo, tránh những bất ổn trong dư luận.

Một số đại biểu cũng đề nghị cơ quan soạn thảo cần tiếp tục nghiên cứu thêm về một số nội dung như điều chỉnh tăng tuổi nghỉ hưu; mở rộng khung thỏa thuận về giờ làm thêm tối đa; tổ chức đại diện của người lao động tại cơ sở; bổ sung 01 ngày nghỉ lễ: Ngày Thương binh, liệt sĩ…