Theo báo cáo, sau 3 năm thực hiện Chương trình MTQG phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi, đã góp phần rất lớn trong việc thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội của các địa phương. Các nguồn lực, chính sách của Chương trình đã và đang tập trung đầu tư phát triển các công trình hạ tầng thiết yếu phục vụ dân sinh, tập trung vào địa bàn đặc biệt khó khăn vùng đồng bào DTTS và miền núi.

Thông qua đầu tư, hỗ trợ phát triển sản xuất và sinh kế đã góp phần nâng cao thu nhập cho người dân; công tác bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa dân tộc được quan tâm. Cùng với việc thực hiện các chính sách dân tộc và các Chương trình MTQG giai đoạn 2021-2025, các địa phương cũng đã thực hiện tốt công tác xóa đói giảm nghèo, đào tạo nghề, giải quyết việc làm; vì vậy, đời sống vật chất và tinh thần của đồng bào được nâng cao, công tác chăm sóc sức khỏe, giáo dục đào tạo có những chuyển biến tích cực.

Từ năm 2021 đến 31/5/2023, 19 tỉnh, thành phố khu vực phía Bắc giải ngân nguồn vốn thực hiện Chương trình đạt gần 5.700 tỷ đồng, đạt hơn 21,46%. Trong số kinh phí đã được giải ngân trên, số vốn giải ngân của 4 tỉnh thực hiện Chương trình bằng nguồn ngân sách địa phương tự cân đối đạt hơn 2.100 tỷ đồng (chiếm 66,70%).

Theo kế hoạch, đến hết năm 2023, Chương trình hoàn thành các mục tiêu quan trọng như: 99,2% xã có đường ô tô đến trung tâm xã được rải nhựa hoặc bê tông; tỷ lệ thôn có đường ô tô đến trung tâm được cứng hóa đạt trung bình 91,7%; tỷ lệ trường, lớp học được xây dựng kiên cố đạt trung bình 90,1%; tỷ lệ trạm y tế được xây dựng kiên cố đạt trung bình 92,3%; tỷ lệ hộ dân được sử dụng điện lưới quốc gia và các nguồn điện khác phù hợp đạt trung bình 98,6%; tỷ lệ lao động trong độ tuổi được đào tạo nghề đạt trung bình 54,7%; tỷ lệ học sinh học mẫu giáo 5 tuổi đến trường đạt trung bình 92,8%; tỷ lệ thôn có nhà sinh hoạt cộng đồng đạt trung bình 92%...

Tại Hội nghị, các đại biểu đã nêu những khó khăn, hạn chế trong việc triển khai Chương trình, trong đó có việc phân bổ vốn tại các địa phương chậm, làm ảnh hưởng đến công tác thực hiện và giải ngân năm 2022, nhất là đối với các dự án quy mô lớn. Công tác nắm thông tin phục vụ công tác chỉ đạo, điều hành, đánh giá tình hình triển khai thực hiện Chương trình gặp những hạn chế do nhiều địa phương chậm báo cáo giao kế hoạch vốn, chậm ban hành kế hoạch và khối lượng nhiệm vụ triển khai. Công tác phối hợp giữa các sở, ban ngành liên quan tại địa phương còn những bất cập, hạn chế, khó khăn, tồn tại và ban hành các văn bản đôi lúc còn chậm, chưa kịp thời...

Phát biểu tại Hội nghị, ông Hầu A Lềnh- Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc nhấn mạnh, Chương trình MTQG phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021-2030 là một chủ trương lớn, có ý nghĩa đặc biệt quan trọng nhằm phát triển toàn diện kinh tế-xã hội, đảm bảo quốc phòng-an ninh, xây dựng Đảng, hệ thống chính trị; đồng thời củng cố, tăng cường khối đại đoàn kết các dân tộc, củng cố và giữ vững niềm tin của đồng bào đối với Đảng và Nhà nước.

Chỉ rõ những khó khăn, hạn chế và phương hướng nhiệm vụ thời gian tới, ông Hầu A Lềnh đề nghị Ban Dân tộc các tỉnh cần nghiên cứu kỹ các văn bản liên quan để tham mưu cho UBND tỉnh chỉ đạo, hướng dẫn cấp cơ sở thực hiện đúng tiến độ và phát huy hiệu quả của Chương trình. Bên cạnh đó, các sở, ngành, địa phương cũng cần tăng cường công tác phối hợp, chia sẻ thông tin, kinh nghiệm trong quá trình triển khai thực hiện; chấp hành nghiêm chế độ báo cáo tiến độ thực hiện nhiệm vụ để kịp thời tháo gỡ vướng mắc và có định hướng chỉ đạo kịp thời.