Cổng dữ liệu quốc gia chính thức khởi động. Ảnh VGP

Cổng dữ liệu quốc gia là điểm đầu mối truy cập thông tin, dữ liệu trên mạng Internet phục vụ việc công bố dữ liệu mở, cung cấp thông tin về chia sẻ dữ liệu của cơ quan nhà nước; cung cấp các tài liệu, dịch vụ, công cụ, ứng dụng xử lý, khai thác dữ liệu được công bố bởi các cơ quan nhà nước.

Theo ông Đỗ Công Anh, Phó Cục trưởng Cục Tin học hoá, Bộ TT&TT, Nghị định 47/2020/NĐ-CP là văn bản quy phạm pháp luật đầu tiên về vấn đề dữ liệu, mở đầu giai đoạn tiến tới Chính phủ số và là vấn đề cốt lõi trong giai đoạn phát triển kinh tế xã hội từ nay đến 2025. 

Đối với các cơ quan nhà nước, dữ liệu là tài sản có giá trị đặc biệt quan trọng trong quá trình thực thi quản lý đất nước, xây dựng chính sách, điều hành và ra quyết định của các cấp chính quyền. Dữ liệu là nguyên liệu cũng như là kết quả của hoạt động chuyển đổi số, của kinh tế số, của xã hội số và Chính phủ số.

Thứ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Thành Hưng chia sẻ, tại Việt Nam, thời gian qua, trong cơ quan nhà nước mới chỉ triển khai được kết quả hạn chế, các cơ sở dữ liệu quốc gia phần lớn triển khai chậm, nhiều dự án trong cơ quan nhà nước được triển khai xây dựng dữ liệu nhưng còn manh mún, rời rạc, sự trùng lặp về dữ liệu có thể xảy ra. Trên bình diện tổng thể, dữ liệu trong cơ quan nhà nước còn cát cứ, phân tán và chưa được kết nối, chia sẻ giữa các cơ quan nhà nước, dẫn đến chưa tận dụng được nguồn dữ liệu sẵn có. Vì thế, việc cung cấp dữ liệu của cơ quan nhà nước cho người dân, doanh nghiệp chưa được triển khai.

Trước hiện trạng và xu thế này, đòi hỏi Việt Nam phải có sự chuyển đổi, tăng tốc cả về nhận thức lẫn hành động để theo kịp xu hướng phát triển của thế giới. Đó là phát triển Chính phủ số dựa trên dữ liệu, trọng tâm vào quản trị dữ liệu số và cung cấp dữ liệu mở cho người dân, doanh nghiệp.

Theo đó, Cổng dữ liệu quốc gia được xây dựng với mục tiêu kép gồm: 

Đối với cơ quan nhà nước, Cổng dữ liệu quốc gia sẽ là nền tảng dùng chung - nơi các cơ quan nhà nước đăng tải thông tin về dữ liệu của mình, tiếp cận với dữ liệu của cơ quan nhà nước khác, thực hiện các giao dịch về khởi tạo các kết nối, chia sẻ dữ liệu giữa các cơ quan nhà nước; cung cấp, chia sẻ các phương tiện, công cụ, kỹ năng để thực hiện mục tiêu phát triển hạ tầng dữ liệu bền vững trong Chính phủ số. 

Đối với người dân, doanh nghiệp, cộng đồng, Cổng sẽ là đầu mối cung cấp dữ liệu mở của cơ quan nhà nước; người dân, doanh nghiệp, cộng đồng sẽ có điều kiện khai thác dữ liệu của cơ quan nhà nước để phục vụ nghiên cứu, học tập, sáng tạo sản phẩm đóng góp cho sự phát triển của nhà nước và xã hội, góp phần thúc đẩy kinh tế. Cung cấp dữ liệu mở cũng là hoạt động nằm trong chủ trương Nhà nước kiến tạo phát triển của Chính phủ.

Lễ ký kết biên bản hợp tác về thúc đẩy dữ liệu mở giữa các đơn vị. Ảnh VGP

Thứ trưởng Nguyễn Thành Hưng cũng nhấn mạnh và mong muốn các bộ, ngành, địa phương trên cả nước tích cực hợp tác, chia sẻ  dữ liệu giữa các Bộ, ngành, địa phương mình. Đây chính là yếu tố tiên quyết đến sự thành công của Cổng dữ liệu quốc gia. 

Hiện nay, trên Cổng dữ liệu quốc gia đang cung cấp hơn 300 dữ liệu dùng chung của 12 nhóm ngành: danh mục đơn vị hành chính, danh mục mã định danh cơ quan tổ chức, danh mục trong lĩnh vực y tế, danh mục trong trường học...

Trong giai đoạn đầu, Bộ TT&TT sẽ xây dựng và ra mắt một số phân hệ cơ bản của hệ thống bao gồm đăng tải thông tin về hiện trạng dữ liệu trong cơ quan nhà nước, phân hệ dữ liệu mở của cơ quan nhà nước. Bên cạnh đó, Cổng cũng kết nối tích hợp một số nền tảng như bản đồ số Vmap, mã địa chỉ bưu chính Vpostcode... nhằm tăng tiện ích, hỗ trợ người dùng ở mức tối ưu nhất. Đây là bước khởi đầu cho việc phát triển xây dựng Cổng dữ liệu quốc gia, Bộ sẽ tiếp tục nghiên cứu, mở rộng từng phân hệ và thành phần của Cổng dữ liệu quốc gia để Cổng dữ liệu quốc gia sẽ là công cụ, là nền tảng và đóng vai trò đắc lực thực hiện chủ trương dữ liệu là cốt lõi, là nền tảng trong phát triển Chính phủ điện tử, Chính phủ chỉ đạo điều hành dựa trên dữ liệu.

Tại Lễ khởi động, đại diện các đơn vị thuộc: Bộ TT&TT, Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Khoa học và Công nghệ, Bộ Y tế, Bộ Giáo dục và Đào tạo, BHXH Việt Nam, Đại học Quốc gia Hà Nội, Tổng công ty Bưu điện Việt Nam đã ký biên bản hợp tác về thúc đẩy dữ liệu mở và đồng hành trong việc xây dựng và triển khai hoàn thiện Cổng dữ liệu quốc gia. 

Cổng dữ liệu quốc gia trên mạng Internet có địa chỉ là https://data.gov.vn; Cổng dữ liệu mở thuộc Cổng dữ liệu quốc gia có địa chỉ là https://open.data.gov.vn. Người sử dụng cũng có thể sử dụng tài khoản PostID của Tổng công ty Bưu điện Việt Nam để truy cập Cổng dữ liệu quốc gia đối với những hạng mục cần định danh./.