Về đối tượng được giảm trừ mức đóng BHYT theo hộ gia đình (hướng dẫn điều 5 Nghị định số 147/2018/NĐ-CP), Bộ Y tế đề nghị 2 phương án:

Phương án 1: Giảm trừ đối với các đối tượng quy định tại khoản 1 và khoản 2, điều 5 Nghị định số 146/2018/NĐ-CP.

Phương án 2: Giảm trừ đối với tất cả đối tượng quy định tại khoản 1, khoản 2 và khoản 3, điều 5 Nghị định số 146/2018/NĐ-CP (giảm trừ đối với tất cả đối tượng, gồm chức sắc, chức việc, nhà tu hành; người sinh sống trong cơ sở bảo trợ xã hội - trừ đối tượng quy định tại các điều 1, 2, 3, 4 và 6 Nghị định số 146/2018/NĐ-CP mà không được ngân sách nhà nước hỗ trợ đóng BHYT).

Bộ dự kiến đề xuất theo phương án 2 vì đã xếp chức sắc, chức việc, nhà tu hành; người sinh sống trong cơ sở bảo trợ xã hội (trừ đối tượng quy định tại các điều 1, 2, 3, 4 và 6 Nghị định số 146/2018/NĐ-CP mà không được ngân sách nhà nước hỗ trợ đóng BHYT) trong cùng 1 điều (điều 5 Nghị định số 146/2018/NĐ-CP), nên nếu tách ra thực hiện theo phương án 1 sẽ không nhất quán về khái niệm "hộ gia đình".

Về mức đóng BHYT theo hộ gia đình, theo Bộ Y tế, thực hiện theo quy định tại điều 5 Nghị định số 146/2018/NĐ-CP. Việc giảm trừ mức đóng BHYT theo quy định tại điểm này được thực hiện khi các thành viên tham gia BHYT theo hộ gia đình cùng tham gia trong năm tài chính. Bộ dự kiến đề xuất 2 phương án giảm trừ gồm:

Phương án 1: Giảm trừ trước (giảm trừ ngay khi người thứ hai trong hộ gia đình tham gia theo hình thức BHYT hộ gia đình trở đi tham gia).

Phương án 2: Giảm trừ sau (giảm trừ sau khi có đủ tất cả thành viên hộ gia đình đã tham gia BHYT hộ gia đình trong năm tài chính).

Bộ dự kiến đề xuất theo phương án 2 vì theo quy định của Luật BHYT: "BHYT là hình thức bắt buộc được áp dụng với tất cả đối tượng theo quy định của luật này để…" (khoản 1 điều 2 Luật BHYT), do đó, để bảo đảm thực hiện việc giảm trừ có tính "bắt buộc" đối với hộ gia đình, tránh tình trạng chỉ khi ốm đau mới tham gia và không tham gia đầy đủ.

Số kinh phí được giảm trừ mức đóng BHYT (nếu theo phương án 2 khoản 2 điều này) được thực hiện như sau: Khi thành viên cuối cùng của hộ gia đình cùng tham gia BHYT trong năm tài chính thì cơ quan BHXH thực hiện giảm trừ kinh phí cho đại diện hộ gia đình đó. Thời gian thực hiện giảm trừ được thực hiện ngay tại thời điểm thành viên cuối cùng của hộ gia đình tham gia BHYT trong năm tài chính.

Số kinh phí giảm trừ được xác định theo từng thời điểm của mỗi thành viên đóng, bằng: số tiền đóng của người được giảm trừ nhân (x) với mức lương cơ sở tại thời điểm đóng BHYT nhân (x) với mức giảm trừ theo quy định tại điểm e khoản 1 điều 7 Nghị định số 146/2018/NĐ-CP nhân (x) số tháng tham gia BHYT của mỗi thành viên hộ gia đình.

Bắt đầu từ 1-7-2020, theo điểm e khoản 1 điều 7 Nghị định 146/2018/NĐ-CP, mức đóng BHYT hộ gia đình sẽ thay đổi như sau:

Người thứ nhất đóng bằng 4,5% mức lương cơ sở; người thứ hai, thứ ba, thứ tư đóng lần lượt bằng 70%, 60%, 50% mức đóng của người thứ nhất. Từ người thứ năm trở đi đóng bằng 40% mức đóng của người thứ nhất. Theo đó, thực hiện điều chỉnh mức lương cơ sở tăng từ 1.390.000 đồng lên 1.490.000 đồng, mức đóng BHYT theo hộ gia đình năm 2019 có thay đổi, cụ thể:

- Người thứ nhất: 67.050 đồng/tháng, 1 năm là 804.600 đồng. Hiện nay người thứ nhất: 62.550 đồng/tháng, 1 năm là 750.600 đồng.

- Người thứ 2: 46.935 đồng/tháng, 1 năm là 563.220 đồng. Hiện nay mức đóng người thứ 2: 43.785 đồng/tháng, 1 năm là 525.420 đồng.

- Người thứ 3: 40.230 đồng/tháng, 1 năm là 482.760 đồng. Hiện nay mức đóng người thứ 3: 37.530 đồng/tháng, 1 năm là 450.360 đồng.

- Người thứ 4: 33.525 đồng/tháng, 1 năm là 405.300 đồng. Hiện nay mức đóng người thứ 4: 31.275 đồng/tháng, 1 năm là 375.300 đồng.

- Từ người thứ 5 trở đi: 26.820 đồng/tháng, 1 năm là 321.840 đồng. Hiện nay mức đóng từ người thứ 5 trở đi: 25.020 đồng/tháng, 1 năm là 300.240 đồng.

Như vậy, mức đóng của người thứ nhất tăng lên 72.000 đồng/tháng (4,5 x 1.600.000 đồng = 72.000 đồng). Mức đóng của những người còn lại cũng tăng theo: người thứ hai tăng 50.400 đồng/tháng; người thứ ba 43.200 đồng/tháng; người thứ tư 36.000 đồng/tháng; người thứ năm 28.800 đồng/tháng.

Từ ngày 1-1 đến 30-6-2020, mức đóng BHYT hộ gia đình được tính như sau:

Người thứ nhất đóng 67.050 đồng/tháng; người thứ hai 46.935 đồng/tháng; người thứ ba 40.230 đồng/tháng; người thứ tư 33.525 đồng/tháng và người thứ năm đóng 26.820 đồng/tháng.

Theo BHXH Việt Nam, đến ngày 31-3, cả nước có 83,6 triệu người tham gia BHYT, đạt tỉ lệ bao phủ 88,1% dân số. Trong quý I/2019, đã có 44,4 triệu lượt người được hưởng các chế độ BHXH, BHYT. Trong đó có 2,7 triệu lượt người hưởng các chế độ BHXH và trên 41,7 triệu lượt người khám chữa bệnh BHYT. Quyền lợi của người tham gia BHYT luôn được bảo đảm và đã có nhiều trường hợp bệnh nhân được Quỹ BHYT chi trả lên đến tiền tỉ cho lộ trình điều trị.