Toàn cảnh Hội nghị giao ban.

Theo báo cáo của BHXH Việt Nam tại Hội nghị, năm 2012, công tác tổ chức thực hiện chính sách BHYT đạt được những kết quả đáng khích lệ, số người tham gia BHYT tiếp tục tăng, quyền lợi người có thẻ tiếp tục được đảm bảo, Quỹ BHYT cân đối và có kết dư.

Trong năm 2012 có 59,4 triệu người tham gia BHYT, tăng 10% so với năm 2011, bao phủ 67,5% dân số. Tỷ lệ bao phủ BHYT cao tập trung tại các tỉnh vùng Trung du và miền núi phía Bắc, đạt tới 77% dân số, trong đó các tỉnh như: Sơn La, Lai Châu, Hà Giang, Bắc Kạn, Cao Bằng, Điện Biên có tỷ lệ bao phủ BHYT trên 90% dân số. Nhóm đối tượng có tỷ lệ tham gia BHYT cao (đạt gần 100%) như: nhóm làm công ăn lương (khối hành chính sự nghiệp), đối tượng được ngân sách Nhà nước hoặc Quỹ BHXH đóng toàn bộ kinh phí mua BHYT như người nghèo, trẻ em dưới 6 tuổi, người nghỉ hưởng chế độ hưu trí, mất sức và các đối tượng bảo trợ xã hội khác.

Tuy vậy, đến nay, cả nước vẫn còn 30% dân số chưa tham gia BHYT, tập trung ở các nhóm đối tượng như: lao động khu vực doanh nghiệp (54,7%), người cận nghèo (25%), tự nguyện (28,3%). Đối với khu vực doanh nghiệp chủ yếu là doanh nghiệp nhỏ, doanh nghiệp tư nhân thường xảy ra tình trạng không đóng, trốn đóng hoặc đóng BHYT không đầy đủ cho người lao động, nguyên nhân chính là do nhận thức của chủ sử dụng lao động về chính sách BHYT chưa đầy đủ, trách nhiệm với người lao động chưa cao, tổ chức công đoàn, người lao động chưa dám đấu tranh, bảo vệ  quyền lợi chính đáng của mình.

Năm 2012, số thu BHYT là 39.287 tỷ đồng, Quỹ khám, chữa bệnh BHYT được sử dụng là 35.357 tỷ đồng. Theo kết quả sơ bộ, dự kiến năm 2012 Quỹ khám, chữa bệnh BHYT được cân đối.

Tình hình thực hiện thanh toán giá dịch vụ kỹ thuật mới theo Thông tư số 04, đồng chí Phạm Lương Sơn, Trưởng Ban thực hiện chính sách BHYT, BHXH Việt Nam cho biết: tới thời điểm này có 37 bệnh viện Trung ương đã được Bộ Y tế phê duyệt thực hiện. Tính đến ngày 20/3/2013, có 61/63 địa phương được Hội đồng nhân dân cấp tỉnh phê duyệt mức thu dịch vụ y tế ban hành theo Thông tư liên tịch số 04. Tuy nhiên, quá trình triển khai thực hiện Thông tư 04 cũng phát sinh một số khó khăn vướng mắc, chủ yếu liên quan đến việc thanh toán chi phí của các dịch vụ y tế.

Về quản lý giá thuốc và vật tư y tế, theo Báo cáo của BHXH Việt Nam: trong năm 2012 và quý I/2013, việc phối hợp giữa BHXH Việt Nam với Bộ Y tế trong xây dựng chính sách thuốc, vật tư y tế BHYT, chỉ đạo hướng dẫn địa phương thực hiện từ khâu đấu thầu đến việc sử dụng và thanh toán chi phí thuốc, vật tư y tế và tình hình thực hiện tại các địa phương đã đạt được nhiều kết quả tốt. Tuy nhiên, bên cạnh đó, công tác này vẫn còn một số vướng mắc, tồn tại, cần có sự thống nhất hơn trong các văn bản chỉ đạo của hai Ngành. Việc đấu thầu thuốc theo Thông tư số 01 có giá thành tốt hơn, nhưng vẫn còn có tỉnh mặc dù đấu thầu theo Thông tư 01 nhưng giá thuốc vẫn cao. Việc phối hợp tham gia vào quá trình đấu thầu thuốc của BHXH các tỉnh tại các cơ sở y tế chưa được hiệu quả do tại nhiều địa phương, còn một số khâu chưa tham gia như lập và thẩm định hồ sơ mời thầu thuốc; hoặc việc tham gia chưa triệt để.

Đề cập đến vấn đề này, Thứ trưởng Bộ Y tế, Nguyễn Thị Xuyên nêu rõ, để tăng cường quản lý giá thuốc và vật tư y tế, Bộ Y tế đang hoàn thiện danh mục thuốc chủ yếu sử dụng tại các cơ sở khám, chữa bệnh được Quỹ BHYT thanh toán, thay thế Thông tư 31/2012/TT-BYT hướng dẫn hoạt động dược lâm sàng trong bệnh viện sẽ sớm ban hành trong thời gian tới. Dự thảo thông tư ban hành danh mục vật tư y tế thuộc phạm vi thanh toán của BHYT cũng đã được hoàn thiện, dự kiến sẽ ban hành trong tháng 5/2013. Bộ Y tế cũng thống nhất sẽ phối hợp cùng BHXH Việt Nam tiến hành kiểm tra, đánh giá việc thực hiện giá dịch vụ y tế mới theo Thông tư 04 để có thể có những điều chỉnh phù hợp với thực tế. Bộ Y tế đã thành lập 28 hội đồng chuyên môn xây dựng quy trình chuyên môn, phát đồ điều trị chuẩn theo từng chuyên ngành, cơ bản sẽ hoàn thành trong tháng 6/2013.

Đề cấp đến việc tham gia sửa đổi, bổ sung Luật BHYT, BHXH Việt Nam đề xuất: quan điểm, mục tiêu sửa đổi Luật BHYT cần đảm bảo các nguyên tắc cơ bản của BHYT xã hội là toàn dân tham gia BHYT, ngân sách nhà nước chuyển dần từ đầu tư cho y tế sang hỗ trợ trực tiếp học sinh, sinh viên, hộ cận nghèo, hộ gia đình tham gia BHYT. Quỹ BHYT đảm bảo các dịch vụ y tế cơ bản, với mức hưởng phù hợp với mức đóng BHYT. Quản lý, sử dụng Quỹ BHYT công khai, minh bạch, hiệu quả và đảm bảo khả năng cân đối quỹ. Các nhóm đối tượng nên cơ cấu lại từ 2-5 nhóm, thay vì 25 nhóm như hiện nay để thuận tiện hơn trong công tác quản lý. Điều chỉnh tăng mức đóng phù hợp với lộ trình điều chỉnh giá dịch vụ y tế tính đúng, tính đủ, phù hợp với nhu cầu chất lượng khám, chữa bệnh ngày càng cao và sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Bảo đảm quyền lợi của người tham gia BHYT, đồng thời bảo đảm cân đối Quỹ BHYT theo nguyên tắc "đóng - hưởng". Bảo đảm các đối tượng chính sách, người thuộc hộ nghèo, đồng bào ở các vùng khó khăn, đặc biệt khó khăn được tiếp cận dịch vụ y tế cơ bản có chất lượng, đồng thời bổ sung quy định mức hưởng BHYT tối đa trong một năm để đảm bảo sự công bằng tương đối quyền lợi được hưởng giữa các đối tượng tham gia BHYT.

Luật cần quy định rõ vai trò Bộ Y tế, Bộ Tài chính, cơ quan BHXH trong việc xây dựng danh mục thuốc, danh mục dịch vụ kỹ thuật, danh mục vật tư y tế được hưởng BHYT: gói quyền lợi về BHYT (danh mục thuốc, danh mục kỹ thuật, vật tư y tế…) được lựa chọn không trên nguyên tắc chi phí – hiệu quả. Việc thiếu tính đồng bộ và thiếu các quy định cụ thể về lựa chọn danh mục, đặc biệt là danh mục thuốc, vật tư y tế không thống nhất ở các cơ sở y tế cũng làm ảnh hưởng đến quyền lợi của người bệnh. Đồng thời, BHXH Việt Nam đề xuất: nên thực hiện cùng chi trả, một mặt để người dân biết được quyền lợi khi tham gia BHYT, mặt khác tạo cơ chế giám sát sử dụng dịch vụ, thuốc... chống lạm dụng quỹ và hạn chế sự quá tải. Quy định mức cùng chi trả tối đa mỗi năm không quá 6 tháng lương tối thiểu đối với một số nhóm đối tượng đặc thù. Bên cạnh đó cần phân định rõ chức năng, nhiệm vụ quản lý nhà nước và tổ chức thực hiện, đồng thời giao quyền xử phạt cho cơ quan tổ chức thực hiện.

Phát biểu tại Hội nghị, Thứ trưởng, Tổng giám đốc BHXH Việt Nam Lê Bạch Hồng cho rằng: quan điểm sửa đổi Luật BHYT cần được thống nhất theo hướng đảm bảo giải quyết được bài toán cân đối tài chính y tế. Đặc biệt, cần có cơ chế khuyến khích sự tham gia BHYT liên tục, lâu dài của người dân bằng các gói quyền lợi khác nhau, phụ thuộc vào thời gian tham gia. Ngoài ra, Tổng Giám đốc nhấn mạnh: để tận dụng được nhiều cơ sở khám bệnh, chữa bệnh nhằm giảm tải cho các tuyến Trung ương, đồng thời không làm mất thời gian của người dân, đồng chí đồng ý quan điểm với Bộ Y tế để các bệnh viện chức năng có các phòng khám đa khoa được khám chữa bệnh ban đầu nhưng đề nghị các bệnh viện này phải thực hiện thanh toán theo phương thức định suất. Nghĩa là thanh toán theo định mức chi phí khám bệnh, chữa bệnh bình quân tính trên mỗi thẻ BHYT theo các nhóm đối tượng trong thời gian đăng ký tại cơ sở y tế đó. Nhận định về trường hợp đăng ký khám, chữa bệnh ban đầu tại bệnh viện huyện nhưng đi khám chữa bệnh tại Trạm y tế xã hoặc đăng ký khám, chữa bệnh ban đầu tại Trạm y tế xã nhưng đi khám, chữa bệnh tại Trạm y tế xã khác trong huyện. Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam đánh giá đối với những trường hợp trên là khám, chữa bệnh trái tuyến và Quỹ BHYT chỉ trả một phần.

Kết luận Hội nghị, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến đánh giá, nhận định, thời gian qua, hai ngành đã có sự phối hợp rất chặt chẽ trong xây dựng chính sách, công tác tuyên truyền, tổ chức thực hiện Luật BHYT; kiểm tra, giám sát và kịp thời giải quyết một số vướng mắc trong thực hiện chính sách. Qua đó, đã đạt được nhiều kết quả quan trọng như hoàn thiện Ðề án thực hiện lộ trình tiến tới BHYT toàn dân giai đoạn 2012 - 2015 và 2020; tổ chức họp Ban soạn thảo và Tổ biên tập xây dựng sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật BHYT; hoàn thiện Dự thảo Thông tư ban hành danh mục vật tư y tế thuộc phạm vi thanh toán của quỹ  BHYT... nhờ sự phối hợp chặt chẽ nên số người tham gia BHYT tiếp tục tăng, quyền lợi người có thẻ tiếp tục được đảm bảo, Quỹ BHYT cân đối và có kết dư. Bộ trưởng nhấn mạnh thêm: để thực hiện thành công Đề án BHYT toàn dân đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, công tác truyền thông cần được đẩy mạnh, với những thông điệp, hình ảnh cụ thể hơn nữa, phải thông tin được đến từng người dân một cách đầy đủ và hiệu quả nhất cả về nghĩa vụ cũng như quyền lợi thiết thực khi tham gia. Bộ trưởng Bộ Y tế đã thống nhất với BHXH Việt Nam về một số  nhiệm vụ trọng tâm cần thực hiện trong thời gian tới và mong rằng thông qua Hội nghị giao ban hai ngành sẽ tăng cường trách nhiệm và sự phối hợp trong chỉ đạo và tổ chức thực hiện chính sách, pháp luật về BHYT, hướng tới mục tiêu chung mở rộng đối tượng tham gia BHYT, nâng cao chất lượng phục vụ người bệnh, sử dụng Quỹ BHYT hợp lý, hiệu quả và thực hiện mục tiêu BHYT toàn dân.

Ngoài ra, tại hội nghị, các đại biểu hai ngành đã thảo luận về các vấn đề phối hợp trong thực hiện ứng dụng công nghệ thông tin, công tác tuyên truyền, đồng thời thống nhất quan điểm về khám, chữa bệnh ban đầu tại tuyến xã, huyện./.

Nguồn TC BHXH