Người hưởng lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội hằng tháng nhận tiền lương qua tài khoản cá nhân (thẻ ATM) mang lại lợi ích cho nhiều phía. Tiếc rằng, đến thời điểm này, số người nhận tiền lương qua thẻ ATM còn ít so với mục tiêu đề ra.

Đơn giản, tiện ích

Trước đây, việc chi trả lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội (BHXH) hằng tháng ở nước ta được thực hiện trực tiếp tại UBND xã, phường, thị trấn. Từ năm 2018 đến nay, người nhận lương có thể nhận tiền trực tiếp theo hình thức cũ hoặc gián tiếp bằng thẻ ATM qua hệ thống ngân hàng.

Theo đánh giá của BHXH Việt Nam, việc nhận lương hưu qua thẻ mang lại nhiều lợi ích. Dễ nhận thấy là người hưởng lương không phải đến địa điểm tập trung để nhận tiền, góp phần tiết kiệm thời gian, chi phí, hạn chế đi lại, tiếp xúc gần với người khác trong bối cảnh có dịch Covid-19.

Đối với người hưởng chế độ trợ cấp BHXH, việc chi trả không dùng tiền mặt còn góp phần hạn chế tình trạng đơn vị sử dụng lao động chiếm dụng tiền của người lao động. Còn với cơ quan chi trả, việc trả lương hưu, trợ cấp BHXH qua thẻ ATM vừa bảo đảm an toàn về nguồn tiền, vừa tránh được những sai sót không may xảy ra trong quá trình chi trả…

Bà Nguyễn Thúy Sinh (người mặc áo đen) làm thủ tục chuyển đổi hình thức nhận lương hưu qua thẻ ATM tại BHXH quận Hà Đông.

Thấy rõ sự tiện ích, đầu tháng 8-2020, bà Nguyễn Thúy Sinh, chung cư CT7 (phường Dương Nội) đến BHXH quận Hà Đông làm thủ tục chuyển đổi hình thức nhận lương hưu qua thẻ ATM. Cùng khoảng thời gian này, ông Đỗ Hồng (phường Nghĩa Đô) đến BHXH quận Cầu Giấy nộp hồ sơ đăng ký nhận lương hưu qua thẻ.

Ông Hồng cho biết: “Thủ tục chuyển đổi hình thức nhận lương rất đơn giản. Người hưởng lương chỉ cần mang chứng minh thư nhân dân đến ngân hàng phù hợp để được cấp số tài khoản, sau đó điền thông tin vào mẫu “Thông báo thay đổi thông tin người hưởng” và nộp tại bộ phận “một cửa” của cơ quan BHXH địa phương. Mọi thủ tục diễn ra nhanh gọn, tiện lợi trong khoảng 4 giờ đồng hồ. Từ tháng 9-2020, tôi bắt đầu nhận lương hưu qua thẻ ATM”.

Với kinh nghiệm nhận lương hưu qua thẻ ATM nhiều tháng qua, ông Nguyễn Văn Tiến (phường Đội Cấn, quận Ba Đình) cho biết thêm: “Tôi có thể rút tiền linh hoạt theo nhu cầu chi tiêu của gia đình. Tháng nào cần chi tiêu ít, tôi sẽ rút ít đi, số còn lại để tiết kiệm, số tiền tiết kiệm được tính lãi… Cứ thế, mỗi năm tôi tiết kiệm được một số tiền để phòng khi sức yếu”.

Kiên trì tuyên truyền, vận động người dân nhận lương hưu, trợ cấp BHXH qua thẻ ATM, đến nay, Hà Nội có gần 150.000 người đã chuyển đổi hình thức nhận lương qua thẻ (chiếm khoảng 25% tổng số người đang hưởng lương) với tổng số tiền chi trả hơn 800 tỷ đồng/tháng, tập trung chủ yếu ở các quận nội thành. Còn trên phạm vi cả nước, số người nhận lương hưu qua thẻ ở khu vực đô thị đạt khoảng 34%, ở khu vực nông thôn có rất ít người tham gia.

Nhiều giải pháp “kích cầu”

Hiện nay, số người nhận lương hưu, trợ cấp BHXH qua thẻ ATM có xu hướng tăng, nhưng vẫn còn khoảng cách khá xa so với mục tiêu đề ra. Theo Nghị quyết số 02/NQ-CP ngày 1-1-2019 của Chính phủ về “Tiếp tục thực hiện những nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia năm 2019 và định hướng đến năm 2021”, cả nước phấn đấu có 50% số người hưởng lương hưu và trợ cấp BHXH qua thẻ ATM ở khu vực đô thị vào năm 2021.

Theo ông Trần Văn Hoan, Giám đốc BHXH huyện Chương Mỹ, số người nhận lương qua thẻ ATM chưa đạt kết quả như mong muốn vì đa số người hưởng lương hưu, trợ cấp BHXH tuổi đã cao, khó khăn trong việc tiếp cận thông tin, đã quen sử dụng tiền mặt. Hơn nữa, nhiều người chưa hiểu rõ tiện ích, tính năng của thẻ ATM, nên không sẵn sàng chuyển đổi. Ở một số nơi, mạng lưới cây ATM còn ít, khiến người hưởng lương thấy bất tiện nếu nhận tiền qua thẻ…

Để góp phần đạt mục tiêu nêu trên, ông Đặng Đình Thuận, Phó Giám đốc BHXH thành phố Hà Nội cho biết, đơn vị đã tham mưu, kiến nghị UBND thành phố Hà Nội ban hành Công văn số 2031/UBND-KGVX ngày 29-5-2020 khuyến khích các cơ quan, đơn vị chức năng đẩy mạnh chi trả lương hưu và trợ cấp BHXH hằng tháng qua thẻ ATM.

Theo đó, các ngành, địa phương thành phố Hà Nội đang tích cực, chủ động phối hợp hướng dẫn người hưởng mở tài khoản cá nhân. Hệ thống ngân hàng thương mại bố trí, sắp xếp, phát triển mạng lưới cây ATM, nhất là ở khu vực ngoại thành, tạo điều kiện thuận lợi cho người hưởng đi nhận lương, trợ cấp BHXH hằng tháng qua thẻ.

Trên phạm vi cả nước, BHXH Việt Nam yêu cầu các cơ quan BHXH hỗ trợ người hưởng lương hưu, trợ cấp BHXH phần chi phí mở tài khoản cá nhân lần đầu và chi phí chuyển tiền vào tài khoản cá nhân của người hưởng (nếu có).

Ngoài ra, BHXH Việt Nam cũng đề xuất Ngân hàng Nhà nước chỉ đạo hệ thống ngân hàng có cơ chế ưu đãi cho người hưởng lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp nhận tiền qua thẻ ATM (giảm phí mở thẻ, thanh toán hóa đơn…); tăng cường lắp đặt hệ thống ATM tại khu vực nông thôn, vùng xa trung tâm…

Hiện nay, 63/63 tỉnh, thành phố đã thực hiện chi trả lương hưu, trợ cấp BHXH qua thẻ ATM cho người hưởng. Hy vọng, với những bước đi phù hợp, ngành BHXH sẽ hoàn thành những mục tiêu kép: Mở rộng phương thức chi trả hiện đại, nâng cao hiệu quả thanh toán không dùng tiền mặt, mang lại lợi ích cho người hưởng lương, góp phần bảo đảm an sinh xã hội…