Chính sách BHXH, BHYT phát huy hiệu quả tại các KCN ở Bình Dương

24/03/2015 03:35 AM


Với mức thu nhập trung bình từ 3 đến 4 triệu đồng/tháng như hiện nay, chỉ đủ đáp ứng nhu cầu tối thiểu cuộc cuộc sống người lao động (NLĐ) trong các khu công nghiệp (KCN). Việc tích lũy phòng khi đau ốm, mua nhà hoặc cho tuổi già đối với họ là điều “trong mơ”. Để phòng rủi ro và góp phần ổn định an sinh xã hội cho người lao động, thì BHXH, BHYT chính là giải pháp khả thi nhất. Nghị Quyết số 21 của Bộ Chính trị về xây dựng bền vững hệ thống an sinh xã hội đang được Bình Dương triển khai khá đồng bộ và có kết quả tích cực. Tuy nhiên, vẫn còn đó những vướng mắc, khó khăn cần tháo gỡ.

NLD 240315.jpg

Kết quả thực hiện NQ 21

Tiếp chúng tôi trong căn phòng đầy hồ sơ, sổ BHXH, ông Bùi Hữu Phong, Giám đốc BHXH tỉnh Bình Dương cho biết, ngay khi có NQ 21, BHXH Bình Dương đã rốt ráo tham mưu cho Tỉnh ủy, UBND ban hành các văn bản hướng dẫn và triển khai đồng bộ, nghiêm túc để toàn thể cán bộ, đảng viên và người lao động hiểu rõ quan điểm, chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước đối với công tác BHXH, BHYT. Đến nay, về cơ bản chính sách BHXH, BHYT đã đạt được kết quả khả quan, nhất là ở các KCN tập trung. Nếu như năm 2011 có 613.004 người tham gia BHXH, chiếm 57,09% lực lượng lao động của tỉnh và 1.093.319 người tham gia BHYT chiếm 64,64% dân số của tỉnh, thì đến năm 2013 có 713.595 người tham gia BHXH và 1.299.523 người tham gia BHYT. Tính đến hết năm 2014, BHXH tỉnh Bình Dương ước quản lý hơn 6.000 đơn vị, với hơn 750.000 lao động tham gia BHXH, BHYT bắt buộc, chiếm 63,57% lực lượng lao động. Bình quân mỗi năm, số tham gia BHXH tăng từ 40.000 đến 45.000 lao động, số người tham gia BHYT tăng khá hơn, trên 100.000 người.

Theo Ban Quản lý các KCN Bình Dương, hiện có 953/1.028 doanh nghiệp (DN) đang hoạt động tại 26 KCN thực hiện tốt việc mua BHXH, BHYT, BHTN cho 204.438 lao động, đạt 86,56% trên tổng số lao động đã ký hợp đồng. Nhiều DN đang ráo riết hoàn tất hồ sơ mua BHXH, BHYT cho người lao động (NLĐ), kể cả lao động ký hợp đồng từ ba tháng. Công tác mua BHXH, BHYT cho NLĐ của DN tại KCN Việt Nam - Singapore (KCN VSIP) được đánh giá là rất tốt. Hiện gần 100% trong tổng số 126.500 lao động tại KCN VSIP đã được mua BHXH, BHYT. Điển hình là doanh nghiệp Công ty TNHH Hoya Lens Việt Nam (100% vốn Nhật Bản, chuyên sản xuất tròng mắt kính), đã mua BHXH, BHYT cho gần 1.000 công nhân. Ông Lê Đức Hùng, Chủ tịch Công đoàn Công ty này khẳng định, 100% công nhân được công ty đóng BHXH, BHYT và được trả lương cao hơn so với mức lương tối thiểu của Nhà nước. “Nếu tính các khoản phụ cấp như: nhà ở, chuyên cần, đi lại… thì mỗi tháng công nhân được nhận hơn 4,5 triệu đồng (chưa kể tiền tăng ca), ngoài ra, mỗi tháng công nhân còn được nghỉ hai ngày thứ bảy”. Việc thực hiện đầy đủ chính sách BHXH, BHYT với NLĐ đã tạo sự gắn bó với DN, nguồn lực ở công ty cũng ổn định và NLĐ không “nhảy cóc” hay “đứng núi này trông núi nọ” đi tìm đơn vị mới có chính sách tốt hơn, chị Hoàng Thị Lan (quê tỉnh Phú Thọ) nói.

Ông Trần Thanh Liêm, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bình Dương cho biết, nhìn chung các DN trong các KCN đã thực hiện tốt chính sách BHXH, BHYT cho NLĐ, góp phần tạo ra sự ổn định cho DN. Chính sách mở rộng BHXH, BHYT đã phát huy hiệu quả trong các KCN, nhất là các DN có 100% vốn FDI. Còn tại các cụm công nghiệp, DN vừa và nhỏ, cùng đông đảo tầng lớp nhân dân, dù đã được tuyên truyền, vận động, nhưng NLĐ chưa thực sự hiểu rõ tính ưu việt của chính sách BHXH, BHYT, cũng là quyền lợi sát sườn của mình.

Khó khăn vướng mắc và giải pháp tháo gỡ

Theo ông Bùi Hữu Phong, Giám đốc BHXH tỉnh Bình Dương, giai đoạn khó khăn nhất mà BHXH Bình Dương trải qua là những ngày giữa tháng 5-2014, khi mà hàng chục nghìn công nhân tại các KCN xuống đường phản đối Trung Quốc đặt trái phép giàn khoan ở vùng biển nước ta. Lúc đầu còn ôn hòa, sau đó một bộ phận xấu trà trộn kích động công nhân đốt phá chính thành quả của mình, trong đó có hàng chục nghìn sổ BHXH, BHYT. Suốt đêm 13, 14 tháng 5, ông Phong phải huy động hết nhân viên, bất chấp nguy hiểm, đích thân xuống các DN để thu gom sổ BHXH, BHYT cho công nhân. Đến hết ngày 17-5, trên 150.000 sổ BHXH của 120 DN bị đốt phá đã được thu gom về BHXH tỉnh Bình Dương. Văn phòng chật, BHXH phải thuê trụ sở để phân loại theo địa bàn, đơn vị và thời gian tham gia BHXH, để tiện cho công tác giải quyết chế độ và trả sổ cho NLĐ sau này. Đến nay các DN đã hoạt động bình thường và sổ BHXH, BHYT cũng như các dữ liệu đã được khôi phục đầy đủ. Hết năm 2014, BHXH Bình Dương đã thu trên 10.000 tỷ đồng và chi trả cho các đối tượng được hưởng BHXH, BHYT và BHTN là 3.567 tỷ đồng.

Bên cạnh đó, một số chủ sử dụng lao động cố tình không mua BHXH, BHYT cho NLĐ hoặc tham gia cầm chừng mang tính đối phó. Ông Bùi Hữu Phong khẳng định, nhận thức của một bộ phận chủ sử dụng lao động, NLĐ và nhân dân về BHXH, BHYT vẫn còn hạn chế. Nhiều DN không trích đóng, để nợ đọng BHXH, BHYT số tiền lớn, thời gian kéo dài. Đến cuối năm 2014, trên địa bàn tỉnh Bình Dương, tổng số tiền nợ BHXH, BHYT của các đơn vị sử dụng lao động hơn 725 tỷ đồng. “Việc phát triển đối tượng tham gia BHXH, BHYT tuy đã có chuyển biến tích cực, nhưng chưa đáp ứng được so với yêu cầu. Số người tham gia BHXH, BHYT bắt buộc và BHXH tự nguyện còn thấp so với số lao động và số dân của tỉnh”, ông Phong nói thêm.

Một khó khăn nữa là tình hình dịch chuyển lao động tại Bình Dương hằng năm rất lớn (so với cả nước gần bằng 60%), nguyên nhân chính 80% là NLĐ ngoài tỉnh. Số lao động phổ thông này chủ yếu làm trong lĩnh vực dệt may, giày da, chế biến gỗ. Nhiều chủ DN không thực hiện chính sách BHXH, BHYT cho NLĐ, làm hai bên phát sinh mâu thuẫn. Theo BQL các KCN Bình Dương, năm 2014, tại các KCN đã xảy ra 22 vụ ngừng việc tập thể/đình công với số công nhân tham gia 4.160 người. Chất lượng khám chữa bệnh (KCB) BHYT còn thấp, chưa đáp ứng được sự hài lòng của người bệnh. Thủ tục hành chính trong KCB BHYT còn rườm rà. Tình trạng quá tải, lạm dụng quỹ BHYT vẫn xảy ra ở các cơ sở KCB BHYT. Công tác phát hành thẻ BHYT vẫn còn sai sót, trùng lặp ảnh hưởng đến quyền lợi của người có thẻ. Khối lượng công việc và hồ sơ ngày càng tăng, nhưng nhân lực, trang thiết bị tại đơn vị y tế tuyến cơ sở còn nhiều hạn chế, ảnh hưởng đến kết quả giám định.

Để chấn chỉnh DN chấp hành chưa nghiêm việc thực hiện chính sách BHXH, BHYT, ông Trần Thanh Liêm, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bình Dương nhấn mạnh, DN cần thấy rõ trách nhiệm tham gia đóng BHXH, BHYT của mình. Bình Dương sẽ tăng cường kiểm tra, lập danh sách DN nợ BHXH quá hạn và trực tiếp yêu cầu các công ty đóng BHXH đầy đủ cho NLĐ; xử lý DN không thanh toán tiền BHXH, nếu DN cố tình không đóng thì cơ quan BHXH sẽ khởi kiện ra tòa theo luật định; kiên quyết bảo vệ các quyền lợi chính đáng mà NLĐ được thụ hưởng. Từ năm 2013 đến nay, BHXH tỉnh Bình Dương đã khởi kiện ra tòa 129 DN nợ trên 50 tỷ đồng BHXH kéo dài, đã thu hồi được trên 14 tỷ đồng và 1,1 tỷ đồng chi sai chế độ.

Hiện nay, BHXH tỉnh Bình Dương tiếp tục phối hợp các ban ngành, đoàn thể tuyên truyền trực tiếp đến các đối tượng mua BHXH, BHYT. Cụ thể là mở các chuyên mục “Pháp luật và cuộc sống” trên Đài PT-TH; lập đường dây nóng, website để giải thích thắc mắc của DN và NLĐ; nhận và trả kết quả theo cơ chế “một cửa liên thông”; công khai thủ tục hành chính, thời gian giải quyết; rà soát để loại bỏ một số giấy tờ không cần thiết, đồng thời lập đại lý thu BHXH, BHYT tự nguyện qua hệ thống Bưu điện. Bà Đặng Thị Kim Chi, Chủ tịch Công đoàn KCN VSIP (Bình Dương), đề nghị DN thường xuyên tổ chức đối thoại với NLĐ nhằm lắng nghe, tiếp thu ý kiến và kịp thời giải quyết các yêu cầu bức xúc; xem xét nâng lương, đóng BHYT, BHXH và các quyền lợi chính đáng của NLĐ, tạo sự gắn bó giữa NLĐ và DN.

Theo Báo Nhân dân