Tham gia Đoàn giám sát có Phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Trần Đình Liệu và đại diện một số đơn vị thuộc BHXH Việt Nam và Bộ LĐ-TB&XH. Về phía tỉnh Cao Bằng có ông Trịnh Hữu Khang - Phó Chủ tịch UBND tỉnh và đại diện các sở, ngành: Y tế, LĐ-TB&XH, Tài chính, KH-ĐT, GD-ĐT, Công an, Thanh tra, LĐLĐ và BHXH tỉnh.

Quang cảnh buổi làm việc.

Nhiều kết quả trong thực hiện nhiệm vụ

Theo báo cáo của BHXH tỉnh Cao Bằng, những năm qua, việc thực hiện chính sách BHXH, BHYT luôn nhận được sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo của Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh; sự phối hợp, ủng hộ của các sở, ngành và chính quyền địa phương… Vì vậy, BHXH tỉnh luôn hoàn thành các chỉ tiêu được giao. Cụ thể: Đến 30/9, toàn tỉnh có 527.317 người tham gia BHXH, BHYT, tăng 2.230 người so với năm 2017. Trong đó gồm: 40.299 người tham gia BHXH (1.995 người tham gia BHXH tự nguyện), chiếm 13,19% lực lượng lao động; 525.322 người tham gia BHYT - đạt 98,18% dân số, vượt 3,48% so với chỉ tiêu được giao.

Về công tác cải cách thủ tục hành chính, BHXH tỉnh đã xây dựng quy trình tiếp nhận, luân chuyển và thời hạn giải quyết các TTHC về BHXH, BHYT, BH thất nghiệp trên phần mềm tiếp nhận hồ sơ. Các thủ tục được niêm yết công khai tại Bộ phận Tiếp nhận và trả kết quả của BHXH tỉnh và 13 BHXH huyện, thành phố, đồng thời đăng tải trên Trang Thông tin điện tử của BHXH tỉnh. Các TTHC giải quyết tại BHXH tỉnh, BHXH huyện hay liên thông từ huyện lên tỉnh luôn đảm bảo nhanh chóng, thuận tiện và đúng thời gian quy định. Một số thủ tục giải quyết chế độ chính sách đã giảm từ 30% đến 50% thời gian so với trước đây, như: Thủ tục cấp lại thẻ BHYT do mất, hỏng thời gian giải quyết 5 ngày giảm xuống 2 ngày, có trường hợp thực hiện ngay trong ngày; cấp mới sổ BHXH cho người tham gia BHXH bắt buộc từ 20 ngày, cấp mới sổ BHXH người tham gia BHXH tự nguyện từ 07 ngày và cấp mới thẻ BHYT từ 07 ngày xuống còn 05 ngày; đối với hồ sơ giải quyết chế độ hưu trí, tử tuất từ 20 ngày xuống còn 15 ngày; chế độ ngắn hạn, giải quyết trợ cấp BHXH một lần từ 15 ngày xuống còn 10 ngày, qua đó tạo được niềm tin và sự phấn khởi của đơn vị, đối tượng tham gia.

Việc thực hiện tiếp nhận hồ sơ BHXH, BHYT qua giao dịch điện tử, tiếp nhận và trả kết quả giải quyết TTHC qua dịch vụ bưu chính đã đi vào ổn định và đạt được những kết quả cao. Tính đến 30/9/2018, có 92% đơn vị sử dụng lao động đăng ký thực hiện giao dịch điện tử và thực hiện tiếp nhận 105.115 hồ sơ, trong đó, nhận qua dịch vụ bưu chính là 42.355 hồ sơ (bằng 43,3%), nhận trực tiếp tại Bộ phận Tiếp nhận và trả kết quả là 8.960 hồ sơ (bằng 8,5%), nhận qua giao dịch điện tử là 53.800 hồ sơ (bằng 51,2%).

Đồng thời, BHXH tỉnh đã hoàn thiện cơ sở dữ liệu hộ gia đình tham gia BHYT làm cơ sở cấp mã số BHXH cho từng người tham gia, sử dụng mã số BHXH để quản lý, theo dõi quá trình đóng, hưởng BHXH, BHYT, BH thất nghiệp. Đến đầu tháng 11 năm 2016, tỷ lệ đồng bộ hóa dữ liệu hộ gia đình tham gia BHYT đã đạt 100%, BHXH tỉnh Cao Bằng là một trong các địa phương hoàn thành sớm nhất việc lập danh sách hộ gia đình tham gia BHYT, cấp mã số BHXH cho người tham gia BHXH, BHYT, BH thất nghiệp và phát hành thẻ BHYT theo mã số BHXH.

Ngoài ra, BHXH tỉnh đã phối hợp với ngành Y tế triển khai Hệ thống thông tin giám định BHYT, kết nối liên thông dữ liệu giữa cơ quan BHXH với tất cả các cơ sở y tế ký hợp đồng KCB BHYT. Trong 9 tháng năm 2018, đã có 222 cơ sở y tế (100%) gửi dữ liệu đề nghị thanh toán KCB BHYT lên Hệ thống thông tin giám định BHYT theo quy định với số lượng 539.843 hồ sơ, tỷ lệ liên thông dữ liệu theo ngày của tỉnh là 90,6% (bình quân toàn quốc là 82,3%). BHXH tỉnh đã thực hiện giám định điện tử trên Hệ thống thông tin giám định BHYT đối với 100% cơ sở y tế.

Quyết tâm giảm nợ

Báo cáo của BHXH Cao Bằng cũng cho thấy, công tác quản lý quỹ KCB BHYT còn nhiều khó khăn. Năm 2016 quỹ BHYT vượt trên 5 tỷ đồng chiếm 101,6 % quỹ KCB được sử dụng và năm 2017 dự kiến số chi vượt quỹ BHYT xác định theo đầu thẻ là trên 38 tỷ đồng. Một số cơ sở KCB BHYT chưa thực hiện đúng các quy trình, quy định trong KCB. Tỉ lệ bệnh nhân vào điều trị nội trú là 11,75% cao hơn bình quân chung toàn quốc (9%); tỉ lệ sử dụng thuốc chế phẩm y học cổ truyền cao hơn so với bình quân chung toàn quốc. Việc áp dụng giá dịch vụ y tế theo Thông tư 37 và áp dụng giá dịch vụ y tế bao gồm tiền lương của nhân viên y tế từ 12/8/2016 (trong đó Cao Bằng là một trong 16 địa phương đầu tiên áp dụng) là nguyên nhân chủ yếu dẫn đến tăng chi phí KCB BHYT; việc thực hiện thông tuyến KCB; một số trường hợp bệnh nhân có thể nhẹ, chưa đến mức phải điều trị nội trú nhưng vẫn được cơ sở KCB chỉ định nhập viện…

Hiện nay, tỉnh Cao Bằng có 1.394 DN hoạt động chủ yếu trong lĩnh vực xây dựng, thương mại, khai thác và chế biến khoáng sản. Trong đó, chủ yếu là DN tư nhân, có quy mô nhỏ và vừa, sử dụng ít lao động. Vì vậy, dù số nợ BHXH, BHYT có chiều hướng giảm, song số DN nợ vẫn chiếm tỉ lệ cao. Cụ thể, hiện có 1.208 đơn vị nợ trên 30 tỉ đồng (1.113 đơn vị nợ dưới 3 tháng và 95 đơn vị nợ trên 3 tháng). Đáng chú ý, có 12 đơn vị (nợ gần 10 tỉ đồng) đã ngừng hoạt động, nhưng chưa hoàn tất thủ tục giải thể, phá sản…

Chủ tịch Liên đoàn Lao động tỉnh Nguyễn Ngọc Thư cho biết: Từ 2015, Liên đoàn Lao động và BHXH tỉnh đã ký quy chế phối hợp. Tuy nhiên, hiện nay vẫn còn những vướng mắc trong công tác khởi kiện. Năm 2016, Liên đoàn Lao động tỉnh nhận 16 hồ sơ khởi kiện và năm 2017 nhận 4 hồ sơ. Qua làm việc, đã có 8 DN trả được trên 3 tỉ đồng nợ đọng, một số DN đã trả một phần… “Vướng do luật và một phần cũng do trách nhiệm của Công đoàn cơ sở chưa ráo riết, nên chưa đảm bảo đầy đủ quyền lợi cho NLĐ”- bà Thư cho biết.

Phát biểu tại buổi làm việc, ông Phạm Viết Công - Phó Giám đốc Sở LĐ-TB&XH tỉnh Cao Bằng cho rằng, giải quyết tình trạng nợ BHXH kéo dài là việc nên làm sớm nhằm đảm bảo kịp thời quyền lợi cho NLĐ. Cùng với đó, cần giao chỉ tiêu phát triển đối tượng tham gia BHXH phù hợp với đặc thù địa phương. “Thời gian tới, Sở LĐ-TB&XH sẽ tiếp tục phối hợp với cơ quan BHXH đẩy mạnh thanh kiểm tra, nhằm giảm nợ BHXH và đảm bảo quyền lợi NLĐ” - ông Công nói.

Tại buổi làm việc, Phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Trần Đình Liệu cho biết: Cao Bằng đã thành công trong mở rộng diện bao phủ BHYT nhờ sự đóng góp của các sở, ngành. Theo Phó Tổng Giám đốc, Nghị quyết 102 của Chính phủ đã đề cao trách nhiệm của các ngành trong việc xây dựng chỉ tiêu cho các địa phương. Do đó, BHXH tỉnh Cao Bằng cần cùng với các ngành liên quan sớm xây dựng chỉ tiêu, trình UBND tỉnh phê duyệt. Bên cạnh đó, cần tích cực thanh tra định kỳ và đột xuất; nếu đơn vị, DN nào vẫn cố tình vi phạm pháp luật BHXH, BHYT thì chuyển hồ sơ đề nghị Công an xử lý theo quy định của Bộ luật Hình sự.

Phát biểu tại buổi làm việc, ông Doãn Mậu Diệp - Thứ trưởng Bộ LĐ-TB&XH khẳng định, BHXH là một trong những chính sách an sinh xã hội quan trọng. Số lượng người được hưởng chính sách BHXH ngày càng tăng, đời sống người về hưu, thất nghiệp được quỹ BHXH đảm bảo, quỹ BHXH chi trả một phần tiền lương tiền công cho những người không may bị thất nghiệp; hỗ trợ phục hồi đào tạo giúp NLĐ nhanh trở lại thị trường lao động... Chính sách BHXH đang được cải cách theo tinh thần Nghị quyết số 28-NQ/TW; trong đó chính sách hưu trí được cải cách cơ bản. Theo đánh giá, chính sách hưu trí hiện nay nặng về đóng - hưởng, chưa hướng tới chia sẻ nên có người có mức lương hưu cao và có người hưởng mức thấp; nhiều người cao tuổi không có tiền lương hưu; chưa công bằng giữa khu vực nhà nước và tư nhân, quỹ hưu trí có nguy cơ mất cân đối trong dài hạn. Quỹ BHYT chi vượt trần và lấy phần dự trữ mấy năm trước để bù đắp cho hiện nay; tỉnh nào cũng có hiện tượng chi quỹ BHYT quá nhiều so với thu. “Khảo sát nhằm đánh giá tình hình thực hiện hiện nay và có kế hoạch thực hiện Nghị quyết số 28-NQ/TW. Hiện Chính phủ đã có chương trình hành động và giao cho các bộ ngành, địa phương dựa trên chức năng xây dựng chương trình hành động thực hiện Nghị quyết số 28-NQ-TW. Song, đoàn giám sát quan tâm phần quỹ BHYT, lắng nghe kiến nghị của Cao Bằng việc thiết kế chính sách phù hợp với địa phương”- Thứ trưởng Doãn Mậu Diệp khẳng định.

Ông Trịnh Hữu Khang - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Cao Bằng đã tiếp thu các ý kiến góp ý và cho biết, UBND tỉnh đã họp với ngành Y tế, BHXH và báo cáo với Tỉnh ủy về tình hình bội chi quỹ BHYT; đồng thời yêu cầu Sở Y tế tiếp thu các ý kiến để có hướng khắc phục bất cập liên quan tỉ lệ đấu thầu thuốc, tỉ lệ điều trị nội trú cao. Còn về giảm nợ BHXH, UBND tỉnh đã chỉ đạo quyết liệt tiến hành thanh kiểm tra, đưa một vài đơn vị ra xử lý nghiêm minh để làm gương.