BHYT hộ gia đình thể hiện tính nhân văn khi có sự sẻ chia giữa người mạnh khỏe với người ốm đau; tránh tình trạng lựa chọn ngược khi chỉ người có bệnh mới tham gia BHYT. Tuy nhiên, đối với phần lớn người dân, lại cho đây là áp lực tài chính (dù khi tham gia cả hộ gia đình sẽ được giảm chi phí). Bởi người dân trong tỉnh chủ yếu sống bằng nghề nông, mức sống còn thấp, không phải lúc nào cũng sẵn sàng một khoản tiền để mua thẻ BHYT cho cả gia đình.

Giải pháp khắc phục tạm thời được đưa ra là giãn thời hạn tham gia BHYT hộ gia đình đối với người đã tham gia, từ ngày 01/01/2015 nếu có nhu cầu thì có quyền tham gia tiếp tục mà không cần theo hình thức hộ gia đình, chỉ bắt buộc phải tham gia cả hộ gia đình đối với những người mới tham gia lần đầu. Và để tạo điều kiện thuận lợi hơn cho người dân có mức thu nhập thấp cùng tham gia BHYT, Luật BHYT sửa đổi cũng mở theo hướng người dân tham gia cả hộ gia đình có thể tham gia theo thời hạn 03 tháng, 06 tháng hoặc 01 năm tùy điều kiện. Đồng thời, thời gian tham gia BHYT được tính liên tục kéo dài đến 03 tháng kể từ khi thẻ BHYT hết thời hạn đến thời điểm tham gia trở lại.

Quy định mới này sẽ giúp cho đối tượng thụ hưởng có được những quyền lợi thiết thực khi tham gia BHYT. Tuy vậy, tình hình tham gia BHYT hộ gia đình trên thực tế vẫn gặp nhiều khó khăn. Cụ thể, tính đến 30/7/2015, toàn tỉnh Bình Thuận có 131.954 thẻ BHYT tham gia theo hộ gia đình, so với cùng kỳ năm 2014 có tăng hơn nhưng hầu hết là rơi vào các trường hợp gia đình đã có người tham gia nên tham gia thêm, rất hạn chế những trường hợp tham gia mới cả hộ gia đình. Dù con số thẻ BHYT có tăng, nhưng theo nhận định thì việc tham gia BHYT hộ gia đình sẽ gặp nhiều khó khăn, cản trở lộ trình tiến tới nền BHYT toàn dân nếu không có sự vào cuộc quyết liệt của chính quyền địa phương.

Trên thực tế, quy định mới về tham gia BHYT hộ gia đình đã triển khai hơn 5 tháng, nên phần lớn các đại lý thu BHYT các xã, phường không còn thực hiện máy móc, phiền hà cho người dân như phải chứng minh tham gia BHYT của các thành viên trong gia đình bằng cách photocopy sổ hộ khẩu, thẻ BHYT của những người đã tham gia; xác minh tạm vắng đối với người đang học tập, làm việc ở nước ngoài; xác nhận tạm vắng đối với người có hộ khẩu nơi này nhưng đang tạm trú nơi khác… từ tháng 3/2015, mẫu tham gia BHYT hộ gia đình chỉ cần trưởng thôn ký, UBND xã, phường ký xác nhận chứ không cần sao lục hộ khẩu, thẻ BHYT của người đã tham gia.

Tuy vậy, theo khảo sát của chúng tôi thì vẫn còn một số đại lý thu BHYT của nhiều xã, phường làm theo kiểu cũ là sao lục hộ khẩu, thẻ BHYT cho chắc chắn, nhưng lại gây khó khăn cho người dân khiến họ không tham gia BHYT được. Vì thế, trách nhiệm của UBND xã, phường trong việc hiểu thủ tục, chính sách, đồng thời tuyên truyền cặn kẽ đến người dân để họ hiểu và cùng tham gia BHYT là rất quan trọng. Bởi những đại lý thu BHYT ở xã, phường; chính quyền xã, phường là những người gần dân nhất, hiểu rõ người dân thì dễ tuyên truyền hơn./.

Nguồn baohiemxahoi.gov.vn